Parkings en tankstations langs de snelweg in België

Na 3 lange dagen op de weg, hebben we in 2021 elke parking en tankstation langs de Belgische snelwegen bezocht. Ons land heeft niet de reputatie erg gastvrij te zijn op zijn parkings. Dit is wat we ondervonden...

België heeft een slechte reputatie als het gaat om de kwaliteit van zijn snelwegennet en de dienstverlening op de parkings. De klachten gaan vooral over de kwaliteit van de infrastructuur en de veiligheid en netheid op en rond de parkings. Onze parkings langs snelwegen, met of zonder tankstations, zijn ver verwijderd van wat we in Frankrijk of Zwitserland zien, maar niet noodzakelijk slechter dan in andere buurlanden.

Zowel in Vlaanderen (Wegen en Verkeer) als in Wallonië (Sofico) worden sinds een dikke 15 jaar echte inspanningen geleverd. Als gevolg daarvan wordt de situatie elk jaar iets beter. De meest recente parkings zijn over het algemeen de parkings die wij het best hebben gerangschikt. Er zijn nog werkzaamheden aan de gang in 2021 (Bierges, Groot-Bijgaarden en Waremme). En wanneer een parking in aanbouw is, moet de continuïteit van essentiële diensten worden gewaarborgd (brandstofpomp, toiletten, winkel).

Ondanks alles hebben we, om zeker te zijn, bijna 2.000 km afgelegd op onze autosnelwegen om elk tankstation te bezoeken. We hebben het hier niet over de eenvoudige parkeerplaatsen, waarvan sommige ronduit griezelig zijn. Al zijn de meeste nu fatsoenlijk, ondanks een gebrek aan schaduwplekken, toiletten (hoewel die er soms wel zijn) en een kraan voor (niet-drinkbaar) water.

Dit dossier behandelt stopplaatsen langs de snelweg waar je minstens een restaurant en/of tankstation vindt. Of plaatsen waar je kan stoppen om je elektrische auto op te laden. Soms is er ook een hotel, vergaderzalen of een speelplaats voor kinderen. Er zijn ook diensten voor vrachtwagenchauffeurs, touringcarbedrijven en kampeerwagens. In elk geval zijn deze verbeterde parkings goede vrienden om de nodige pauzes te nemen tijdens lange ritten, om een afspraak te maken voor het vertrek van een konvooi of om te carpoolen en zelfs om hulp te krijgen in geval van pech op de weg.

• Aan de pomp
• In het restaurant
• In de winkel
• Op het toilet
• De parkeerplaats

Essentiële diensten

De parkings met brandstofstations moeten verplicht lucht en water leveren, naast de aardolieproducten (die altijd tegen het officiële tarief worden verkocht): benzine, diesel en LPG. CNG (GNV) begint in sommige snelwegstations te worden gedistribueerd, maar nog steeds te weinig, soms als gevolg van het gasnet. De betaling kan met diverse bankkaarten of gespecialiseerde kaarten (fleet cards of kaarten van oliemerken) via een terminal en, meestal bij vooruitbetaling, contant aan de kassa, ook 's nachts.

TotalEnergies (ex-Total) is momenteel de enige site die AdBlue aan de pomp aanbiedt voor auto's. Een additief dat altijd beschikbaar is, in bepaalde hoeveelheden, in de winkel. Wij hebben ook gemerkt dat bij de pomp altijd plastic handschoenen beschikbaar zijn, evenals ten minste één emmer met een schraper om de voorruit schoon te maken bij het tanken.

Steeds meer parkings beschikken over een of meer oplaadpunten voor elektrische auto's, maar al te vaak met onvoldoende stroom. Voor een echte snelle lading is minstens 100 kW nodig. Helaas zijn de beheerders afhankelijk van het elektriciteitsnet langs de weg, dat op dit moment niet noodzakelijkerwijs is aangepast aan dit type snellader. En wanneer er een oplaadpunt is, is het nog zoeken: de bewegwijzering ontbrak regelmatig om het in het labyrint van parkeerterreinen terug te vinden.

De uitgeruste ruimtes zijn er ook voor eerste hulp en om in alle veiligheid een pechdienst op te roepen. In Vlaanderen is er bijna altijd een aangepaste parkeerplaats gereserveerd voor motorfietsen. In Wallonië beginnen deze motorzones te verschijnen. Op de parkings langs de Belgische autosnelwegen geldt een maximumsnelheid van 50 km/u of 30 km/u.

Burger vs. gehaktbal: 1-0

In de horeca wordt steeds meer overgeschakeld op fastfood, zonder dat de traditionele frituur telkens wordt vervangen. Gezonde voeding is dus niet echt overal te krijgen. Ook al hebben sommige restaurants daar meer aandacht voor dan andere.

In de winkels is het gemakkelijk om eten of drinken te vinden, zelfs - maar soms moeilijker - met een vegetarisch dieet. Het voedselaanbod in de winkels is zeer gevarieerd, zowel zout als zoet. Er is altijd de mogelijkheid om vers fruit te kopen. Er is echter vaak een gebrek aan bestek (gratis of betalend) om de kant-en-klare salades of de gerechten die in de magnetron kunnen worden gekookt, op te eten. Je kunt het echter gewoon aan de kassa vragen.

In België is de verkoop van alcohol nog steeds toegestaan op de autosnelweg. Je vindt er over het algemeen alleen bier (soms verboden te verkopen 's avonds). Voor whisky of vodka moet je niet bij een snelwegtankstation zijn, de limiet ligt op 6% alcohol in de winkel (en dat is best oké).

Maak je ook geen zorgen over een goede koffie voor vertrek: die wordt overdag soms geserveerd in de winkel of in het restaurant, anders zijn er altijd automaten die 24 uur per dag werken (neem wat kleingeld mee, want ze accepteren niet allemaal een betaalkaart).

Ongelijke keuze

In de winkel is het altijd mogelijk om een scheermes, maandverband, spelletjes of boeken voor kinderen, bloemen, condooms of zonnebrillen te kopen. Maar luiers, babyvoeding, pleisters, een haarborstel, zonnecrème of een paraplu zijn niet altijd mogelijk (of niet gemakkelijk te vinden). Een nieuw kledingstuk is helemaal onmogelijk te vinden (een neutraal t-shirt ter vervanging van een bevlekt hemd bijvoorbeeld).

Batterijen, tabak en aanstekers worden meestal aan de kassa verdeeld. De winkels in de tankstations hebben allemaal simkaarten, iTunes, Spotify, Google Play of Netflix (onder andere), en een reeks USB-kabels, telefoonhouders en smartphone-opladers.

Voor de auto zijn er natuurlijk verschillende soorten motorolie (de meest courante types), diverse vloeistoffen (AdBlue, ruitensproeiervloeistof, koelvloeistof, gedemineraliseerd water), kabels om de batterij op te laden, sleepkabels (niet aanbevolen op autosnelwegen), gloeilampen, zekeringen, een triangel, wegenkaarten... Maar geen EHBO-kit of ruitenwissers! Tenminste niet in de rayons.

Er zijn geen producten van lokale en regionale ambachtsbedrijven of producenten. In sommige tankstations zijn er wel pellets of hout en kolen voor op de barbecue te vinden.

Nooit gratis

Hoe zit het met de toiletten? Op parkings met een tankstation moeten de toiletten 24 uur per dag toegankelijk zijn. In 2021 zijn ze (met één uitzondering: de verzorgingsplaats Couthuin) altijd betalend. 0,50 euro bij Esso en Shell; 0,70 euro bij Q8, Texaco en Total. De automaat geeft telkens een kortingsbon van hetzelfde bedrag voor elke aankoop in de winkel (één bon per artikel) of in het restaurant.

De netheid is zelden een probleem. Sommige gebruikers hebben echter duidelijk geen goede manieren en het onderhoudspersoneel heeft veel moed als het gaat om regelmatig schoonmaken. Toegang tot een douche is ook vaak te vinden (reken op 2 tot 3 euro).

De luiertafel kan een probleem vormen voor vaders, aangezien deze zich soms in de damestoiletten bevindt. Gelukkig is dit de uitzondering, want meestal is hij geïnstalleerd in een 'familieruimte' of in het toilet voor gehandicapten (sleutel aan te vragen bij de kassa).

Hallo?

In het restaurant of een ander dienstgebouw staat vaak een display met een heleboel folders over toeristische attracties waar Wallonië het promotiepakket heeft ingestoken, zelfs in het diepst van Vlaanderen. Steeds meer gebieden hebben een Bpost- of Mondial-punt voor het verzenden en ontvangen van pakketjes.

We waren ook verbaasd te ontdekken dat sommige rustplaatsen nog steeds een openbare (vaste) telefoon hebben. Het apparaat is aangesloten om te bellen met wisselgeld. Zelfs in het tijdperk van GSM's is het nog steeds interessant om 'op de ouderwetse manier' om hulp te kunnen vragen. Vooral omdat het personeel de plicht heeft te helpen, en het dus mogelijk moet maken om hulp in te roepen.

In de pershoek van de winkels was het ten slotte altijd mogelijk ons favoriete tijdschrift te kopen: AutoGids, AutoWereld en/of Le Moniteur Automobile. Soms in beide talen. We hebben zelfs AutoWereld gevonden in Wallonië.

Onderhoud nodig

Buiten is de staat van de banken en tafels niet altijd goed genoeg. Het hout van de oude installaties veroudert soms slecht en steen moet beter worden schoongemaakt. Wat de eenvoudige parkings (zonder diensten) betreft, zijn er te weinig plaatsen in de schaduw voor een gezellige picknick of een rustgevend dutje. En als er dan wonderbaarlijk genoeg een speelterrein voor kinderen is, is het soms gesloten of van twijfelachtige kwaliteit.

De vuilnisbakken in de parkings worden regelmatig geleegd en vervangen. Maar soms is het deksel niet erg aantrekkelijk. In sommige Waalse snelwegparkings wordt het afval ook gesorteerd.

Het wegdek wordt soms glad door lekkages van voertuigen. Om nog maar te zwijgen van de met vuil water gevulde sporen op plaatsen die nog niet zijn gerenoveerd of waarvan het oppervlak verouderd is. Het is vooral in dit opzicht dat we grote verschillen hebben vastgesteld tussen de snelwegparkings en tankstations in België. Er zijn parkeerterreinen waar we geen bijzondere klachten hebben en andere waar de situatie (veel) meer aandacht van de beheerders verdient.

Symmetrie

Op enkele uitzonderingen na is de snelwegparking in de andere richting bijna een kopie van de ene kant. Alsof de architect misbruik maakte van control-C en control-V.

Ondanks de aanwezigheid van personeel en camera's zijn er nog steeds parkeerterreinen waar een onveilig gevoel blijft bestaan. Met name in de steegjes tussen een te weelderige vegetatie, of wanneer het auto- en vrachtverkeer te dicht bij de zogenaamde ontspannings- en rustplaatsen staat. Om nog maar te zwijgen van het sluikstorten en de sporen van zij die niet hebben willen betalen voor de toiletten om zich te ontlasten.

Kortom, ondanks de geleverde inspanningen is er nog ruimte voor verbetering als het gaat om het ontvangen van Belgische automobilisten, chauffeurs en toeristen die ons land met de auto bezoeken. Maar er is wel genoeg vooruitgang dat het oneerlijk zou zijn om geen lof toe te zwaaien aan de inspanningen die de concessiehouders, Sofico (Wallonië) en Mobiliteit en Openbare Werken Vlaanderen (Wegen en Verkeer), de laatste jaren hebben geleverd om het comfort van automobilisten, motorrijders en doorrijdende automobilisten op onze snelwegen te verbeteren.