Thuisbatterij voor elektrische wagens: rendabel?

Om zelf opgevangen zonne-energie niet te verspillen, kan je thuisbatterijen installeren als opslagmiddel, ook om de batterij van je elektrische wagen op te laden. Is dit, met de nieuwe regels voor zonnepanelen, ook rendabel?

Het grootste voordeel van de elektrische auto is dat je hem, waar mogelijk, thuis kan opladen, wat veel geld kan besparen tegenover een brandstofauto. Zeker als je hem 's nachts aan nachttarief kan opladen. De prijs hangt af van het nettarief, maar zou doorgaans lager moeten liggen dan bij benzine of diesel. Je kan je elektrische wagen zelfs nog goedkoper opladen door te investeren in zonnepanelen. De energie die overdag in het lichtnet wordt 'geïnjecteerd' compenseert zo deels de kWh's die je 's nachts verbruikt. Maar het blijft verloren 'gratis' elektriciteit, zeker met het prosumententarief.

Er is echter ook nog de mogelijkheid om deze energie overdag op te slaan in thuisbatterijen die vervolgens de auto 's nachts kunnen bijladen en zo de kosten van het prosumententarief verlagen. Deze batterij dienen ook als noodstroom in het geval van een stroompanne. Ze kunnen in een technische ruimte worden geïnstalleerd of simpelweg aan een muur worden opgehangen.

Het basisprincipe

De thuisbatterij is eerst en vooral bedoeld voor zij die hun eigen energie produceren, via zonnepanelen of eventueel via een kleine windturbine. Deze korteketenoplossing is niet bedoeld om wekenlang elektriciteit op te slaan. Hij kan wel worden gebruikt om de dagelijks opgewekte energie zelf te gebruiken en zo niet te verliezen aan het lichtnet. 60 tot 80% van de zonne- of windenergie kan ermee worden gerecupereerd, tegenover 30 tot 50% zonder batterij, wegens grotere verliezen in het elektriciteitsnet.

Deze batterijen kunnen ook dienen om de elektriciteit aan een lager tarief (dat de komende jaren niet per se meer het nachttarief zal zijn, maar eerder op basis van de hoeveelheid gevraagde stroom) op te slaan en vervolgens te gebruiken wanneer je het nodig hebt. Om dit te laten werken, moet je wel investeren in een batterijpakket met een regelsysteem en een omvormer (indien niet geïntegreerd in de batterij) en, eventueel, een bidirectionele meter. Een investering van minstens 5.000 euro tot wel meer dan 10.000 euro afhankelijk van de grootte van het pakket. Een lithium-ionaccu heeft een rendement van 95%, tegenover 70% voor andere oplossingen.

Echt goedkoper?

Op papier is het een aanlokkelijke oplossing. De afschrijving is echter onzeker. Zonder zonnepanelen of andere duurzame stroombron kan je het zelfs vergeten. De jaarlijkse winst zal niet voldoende zijn gedurende de levensduur van de batterij, die 10 tot maximaal 20 jaar meegaat. Je zou zelfs duurder kunnen uitkomen aan de eindmeet. Met zonnepanelen is het wel mogelijk om een beetje winst te maken gedurende de levensduur van de batterijen. Behalve in het kader van een compensatiesysteem of met terugdraaiende tellers. Aan de andere kant kan met een prosumententarief, met een vergoeding per kWh aan de netbeheerder, de thuisbatterij op lange termijn rendabel worden. Reken op ongeveer 15 jaar. Zeker als de elektriciteitsprijs blijft stijgen de komende jaren. Dit moet echter genuanceerd worden per gewest.

Premies

Vlaanderen keert een aankooppremie uit voor een thuisbatterij in 2021, tot het geplande budget van 5 miljoen euro opgesoupeerd is. De premie bedraagt 250 euro per 'bruikbare' kWh van de batterij, met een maximum van 3.200 euro. Er is ook een premie voor het installeren van een hybride omvormer. Dankzij deze steun is het mogelijk om honderden euro's per jaar te besparen. En dus de batterij rendabel te maken binnen zijn beloofde levensduur van 10 jaar, op voorwaarde dat je zonnepanelen installeert in 2021. Want zij die het voor dit jaar hebben gedaan, zijn gebonden aan een prosumententarief van 15 jaar.

In Brussel zou het nieuwe gedeeltelijke compensatiesysteem het aantrekkelijk kunnen maken om een batterij te installeren als je een grootverbruiker bent. Want sinds 2020 wordt de energie met verlies weer in het stroomnet geïnjecteerd. Toch is het gebrek aan premie een risico voor de investering in een batterij. In Wallonië heeft het zelfs geen zin om er eentje te kopen met de terugdraaiende tellers, die op zich al rendabel zijn. In het kader van het nieuwe proportionele tarief met een 'slimme' meter zou het wel te overwegen zijn.

De toekomst

Wat deze batterijen financieel echt interessant zou maken, naast gewestelijke of fiscale premies om het gebruik van eigen stroom te bevorderen, is een verlaging van de aanschafprijs. Die zou binnen enkele jaren kunnen komen... In de tussentijd zou een elektrische wagen in het stopcontact ook kunnen dienen als 'vehicle-to-grid'-systeem, waarbij de batterij van de auto elektriciteit kan injecteren in het net om verbruikspieken te compenseren en zelfs je huis te voeden met zelf geproduceerde of goedkoop afgenomen stroom. Tenslotte kunnen de 'oude' batterijen van EV's worden herbruikt als thuisbatterij gedurende enkele jaren, voor ze gerecycleerd moeten worden. Dit hergebruik zou kunnen leiden tot lagere aankoopkosten voor deze oplossing, die na 2030 democratischer zou kunnen worden.