Industrie en economie / Europa elektrisch in 2035, of toch niet...?

De Europese Unie heeft een probleem op het vlak van batterijen en grondstoffen als ze haar doelstelling wil halen om de verkoop van nieuwe auto's op fossiele brandstof (benzine en diesel) te verbieden in 2035. Dat is in grote lijnen de kern van een rapport van de Europese Rekenkamer. Het orgaan, dat verantwoordelijk is voor het toezicht op het financieel beheer van de Europese Unie, is sceptisch over het actieplan van de Europese Commissie om haar doelstellingen van CO2-neutraliteit voor het wegvervoer te halen. Het Europese concurrentievermogen zou kunnen lijden onder een gebrek aan toegang tot materialen en onder de productiekosten van batterijen. Dat zou Europese autofabrikanten dwingen om de prijs van hun elektrische auto's te verhogen en dus hun competitiviteit te verliezen tegenover Chinese of Amerikaanse modellen.

Aanpassen of uitstellen

De Europese Rekenkamer betwijfelt of Europa in staat is om de 1.200 GWh te produceren die nodig is om in 2030 zelfvoorzienend te zijn. Temeer daar ons continent tegen die tijd geconfronteerd zou kunnen worden met een wereldwijd tekort aan grondstoffen. Het orgaan is van mening dat het essentieel is om materialen uit de ondergrond in de EU te halen. Het duurt echter meer dan 12 jaar om minerale reserves aan te boren. Daarom wordt in het rapport voorgesteld om de invoering van het verbod op auto's met een verbrandingsmotor uit te stellen. Tenzij er vrijhandelsovereenkomsten worden gesloten met China voor lithium, grafiet, nikkel en kobalt, en met Congo DRC voor kobalt. Europa zou dan afhankelijk zijn van import, ten koste van zijn eigen industrie en soevereiniteit...

Slechte start

Hoewel de Commissie geprezen wordt voor haar ambities op het gebied van koolstofneutraliteit en voor haar industrieel beleid inzake batterijen, komt het verslag van de Europese Rekenkamer als een koude douche. De EU staat voor een uitdaging die wel eens groter zou kunnen zijn dan ze zelf is. Op zich is Europa niet de enige die voertuigen op fossiele brandstoffen wil verbieden. Het Verenigd Koninkrijk heeft bijvoorbeeld 2030 als doel gesteld voor niet-hybride voertuigen en 2035 voor hybride voertuigen. We worden echter geconfronteerd met twee grote obstakels: het gebrek aan subsidies (in tegenstelling tot bijvoorbeeld in de Verenigde Staten) om accufabrikanten aan te trekken, en de beperkte exploitatie van geologische bronnen op het Europese continent, met het risico afhankelijk te zijn van import voor energie.

Reactie

In de ogen van de Rekenkamer is het hoog tijd om de nodige maatregelen te nemen om de industrie en economie van de Europese Unie te beschermen en tegelijkertijd de uitstoot te verminderen. Het verslag is duidelijk op dit punt. Het betreurt een gebrek aan toezicht op het gevoerde beleid, gebaseerd op "soms oude en onvolledige" gegevens, en een gebrek aan coördinatie van overheidssteun tussen het Europese niveau en de lidstaten "waardoor [...] een adequate doelgerichtheid wordt verhinderd". Tot slot zijn de Europese autoriteiten een van de fundamenten van de uitvoering van hun doelstelling vergeten: het vaststellen van een tijdschema met kwantitatieve productiedoelstellingen.