Veiligheid / Autonome auto's in het VK: de constructeur binnenkort verantwoordelijk?

Tot nu toe wordt er in de wetgeving van uitgegaan dat de bestuurder verantwoordelijk is bij een ongeval waarbij zijn voertuig betrokken is. Dat zou in Groot-Brittannië binnenkort kunnen veranderen wat betreft voertuigen die zijn uitgerust met autonome rijsystemen. Britse wetgevers overwegen een wet in te voeren die de constructeur van het autonome voertuig in bepaalde omstandigheden verantwoordelijk zou stellen. Dat zou een belangrijke stap voorwaarts zijn bij het toelaten en reguleren van het gebruik van autonome auto's op de Britse wegen in Engeland, Schotland en Wales.

Ondersteund of autonoom rijden

Volgens het rapport van de juridische commissies van Engeland, Wales en Schotland moet een onderscheid worden gemaakt tussen rijassistentiefuncties – zoals adaptieve cruise control, een spoorassistent, enzovoort – en die voor autonoom rijden, waarbij de tussenkomst van de bestuurder niet langer vereist is.

Zodra dit onderscheid is gemaakt, wordt in het verslag aanbevolen de aansprakelijkheid voor ongevallen en overtredingen bij de constructeur te leggen en niet bij de bestuurder wanneer het voertuig onder controle van het autonome systeem rijdt. Dit betekent dat elke constructeur een vergunning zal moeten krijgen om een autonoom rijsysteem te mogen gebruiken. Vervolgens zal een sanctieregeling worden ingesteld om het gebruik van deze systemen te reguleren.

>> Lees ook – NHTSA vraagt hulp aan andere fabrikanten voor onderzoek naar AutoPilot van Tesla

Verantwoordelijke gebruiker

Concreet bevelen de commissies een nieuw systeem van wettelijke aansprakelijkheid aan dat de status van de bestuurder zou veranderen. Wanneer het goedgekeurde autonome rijsysteem wordt gebruikt, verandert de persoon achter het stuur zijn status en is hij niet langer een verantwoordelijke bestuurder maar een verantwoordelijke gebruiker. Op die manier wordt de verantwoordelijke gebruiker niet vervolgd voor overtredingen die rechtstreeks verband houden met de rijfunctie: te hoge snelheid, niet gehoorzamen aan een rood licht of stopteken, gevaarlijk rijgedrag, enzovoort. Anderzijds zou de verantwoordelijke gebruiker nog steeds verantwoordelijk zijn voor het afsluiten van een verzekering, het controleren of de inzittenden van het voertuig aan hun veiligheidsverplichtingen voldoen – gordeldracht, conformiteit en ordentelijke bevestiging van kinderzitjes – en het verzekeren dat de lading van het voertuig veilig is.

Bij een actief en doeltreffend gebruik van het goedgekeurde autonome rijsysteem valt elk ongeval of elke overtreding van de rijvoorschriften dus onder de verantwoordelijkheid van de constructeur. Bovendien zal, indien het voertuig is goedgekeurd voor een zodanig niveau van autonomie dat de bestuurder niet hoeft te worden vervangen door een persoon, een erkende operator worden aangewezen om toezicht te houden op de verplaatsingen van het voertuig en de verantwoordelijkheid te nemen in geval van een probleem.

Complexe materie

Hoewel de behoefte aan een nieuw regelgevingskader voor het gebruik van autonome rijsystemen op de openbare weg duidelijk is, blijft de taak bijzonder complex. Niet alleen moeten de verschillende ‘niveaus van autonoom rijden’ worden gedefinieerd, om rekening te houden met de vele verschillende scenario's, zoals een ongeval tussen twee autonome voertuigen, tussen een autonoom voertuig en een ‘niet-autonoom’ voertuig, bij ongevallen waarbij meerdere voertuigen betrokken zijn, enzovoort.

Bovenal zou de totstandbrenging van dergelijke wetgeving een beter kader bieden voor het op de markt brengen van autonome rijsystemen. Door de constructeur aansprakelijk te stellen voor het gebruik van technologie die als ‘autonoom’ wordt verkocht, hoopt de wetgever te voorkomen dat systemen die in werkelijkheid alleen maar rijhulpmiddelen zijn, als autonome rijsystemen worden verkocht, waardoor bestuurders minder verantwoordelijk zouden worden.