Blogtests / Road trip - Alfa Romeo Tonale keert terug naar het moederland

Het logo van Alfa Romeo laat er geen twijfel over bestaan: het merk verwijst overduidelijk naar zijn Milanese roots, met het rode kruis van de Milanese vlag en de Biscione, de slang die een kind verslindt. Een monster dat volgens de legende werd gedood door een voorouder van de familie Visconti, die van 1277 tot 1447 over het hertogdom heerste.

Een uitnodiging van Lancia om op zaterdag 15 april naar de hoofdstad van Lombardije te gaan om er de Pu+Ra HPE te ontdekken, net op het moment dat we de Alfa Romeo Tonale PHEV in de test hadden, was dus reden genoeg voor een soloroadtrip in plaats van het vliegtuig te nemen. En meteen de gelegenheid om de indrukken van redacteur Frédéric Kevers te vergelijken, die ermee een tripje naar Londen maakte.

Vertrek op vrijdag

De witte Alfa Romeo Tonale PHEV Veloce van deze roadtrip heeft een 1,3 liter-benzinemotor van 180 pk, gekoppeld aan een elektromotor van 90 kW (122 pk) aan de achterzijde, met ook nog een hulpje van 33 kW (45 pk) in de vorm van de starter-generator. In totaal kan de Italiaanse SUV dus 280 pk voorleggen om zo'n 1,8 ton aan te drijven via de vier wielen.

Dit is dus de wagen waarmee ik naar Lombardije trek. Met de auto reizen geeft meer flexibiliteit, maar een traject van 900 km duurt uiteraard langer dan met het vliegtuig. Vandaar de keuze om al op vrijdag te vertrekken, om te vermijden dat ik 's nachts zou moeten rijden. Het is de eerste keer dat ik op roadtrip vertrek voor AutoGids zonder passagier, en dus zonder fotograaf tijdens het rijden. Er waren dus enkele extra pauzes nodig om de rit te illustreren. 

Maakt niet uit. De eerste bestemming is nog niet Milaan, aangezien de stad een lage-emissiezone met tolheffing heeft tijdens de week die afloopt op vrijdag om 19:30. En aangezien ik al 's ochtends vroeg de baan opga (vertrek om 5:00), zou ik dus stomweg moeten wachten op de sluitingstijd van Area B en C. Daarom het besluit om te stoppen bij Varese, om een beetje te genieten van een streek die mij nauw aan het hart ligt. Want dat is ook de sterkte van reizen met de auto: kleine omwegen maken voor het plezier.

Lege batterij

De rit tijdens de week van de invoerder tot aan het kantoor en vervolgens tot bij mij thuis heeft zijn tol geëist van de batterij van 12 kWh (15,5 kWh bruto). Een korte pauze bij een winkelcentrum was dan ook de gelegenheid om de Tonale even in het stopcontact te steken. Eenmaal thuisgekomen was er nog... 4 km aan elektrische autonomie over. Verdorie! De e-Save-knop op de middenconsole, naast de hendel voor de versnellingsbak, maakt het echter mogelijk om een bepaald batterijniveau te bewaren, of om hem op te laden onderweg - met in ruil een iets hoger benzineverbruik. 

De koffer is gauw gevuld met de zakken van de laadkabels, een kleine reiskoffer, enkele jassen (het kan koud worden in de bergen) en een krat van de supermarkt. Met zijn hybride aandrijflijn en daarmee zijn batterij verliest de Tonale 115 liter aan laadruimte, met nog maar 385 liter op overschot. Bovendien heeft hij een grillige knop voor de elektrische kofferklep (je moet hard duwen, en soms zelfs twee keer). Ik voer de bestemming in en we kunnen vertrekken.

Geen mooi geluid

De Tonale kan niet wegsteken dat zijn viercilinder turbo een beetje nipt bemeten is zonder de hulp van zijn elektromotor. Hij krijgt de SUV wel vlotjes op tempo, maar met het geluid van een hard werkende motor. Eenmaal op snelheid blijft de Tonale een stuk discreter. De actieve snelheidsregelaar staat ingesteld op 120 km/u en we zijn vertrokken richting E411. Na een kleine fotopauze in Wanlin vertrek ik weer, maar vergeet ik op de e-Save-knop te drukken. Een stille start, dus, met een klein duwtje in de rug wanneer de verbrandingsmotor bijspringt - en waarmee ik besef dat ik dus niet in de juiste modus zit. Voorlopig heeft het nog niet al te veel impact gehad, met slechts enkele kilometers gerecupereerd.

De digitale tellers geven een realistische autonomie, die zich aanpast aan de omstandigheden. De knoppen op het stuur hebben echter wat gewenning nodig. Om de weergave van de teller rechts te veranderen, moet je twee keer op het knopje met de twee vierkanten drukken, waarna je de bediening op het stuur gebruikt om te navigeren. Anders gebruik je die om de radio te bedienen. Het infotainmentsysteem werkt echter vrij goed, ook met Android Auto. 

Luxemburgse benzine

Ook al is de tank nog niet helemaal leeg, is een tankstop in Luxemburg een must. De GPS stuurde me echter naar Longwy om het Groothertogdom te omzeilen (op de terugweg snap ik waarom). Gelukkig was er maar een kleine omrit nodig langs de tankstationstraat in Rodange alvorens Frankrijk binnen te rijden met een volle tank SP95-E10.

De reis door Lotharingen en de Elzas verloopt vlot. De landschappen worden ook steeds mooier, zoals bij de Vogezen op de weg tussen Straatsburg en Mulhouse. Als lid van de oudere generatie, en hoewel ik wel een abonnement heb op Spotify dat toegankelijk is via de draadloze Android Auto in de Tonale, heb ik altijd een USB-stick van 256 GB bij met duizenden MP3-bestanden. Maar de Tonale weigert ze te lezen, dus moet ik het doen met... de reservestick van 8 GB. Genoeg om uit volle borst (helaas, volgens sommigen) te kunnen meezingen. Vreemd genoeg wil de Alfa Romeo geen USB-stick aanvaarden als je een telefoon hebt aangesloten op de USB-C-poort. Om muziek te luisteren, moet je dus de telefoon loskoppelen en opladen via de 12 V-poort of via inductie. Raar maar waar.

Prachtige Vogezen en Alpen

Tijdens de reis respecteerde ik de snelheidslimieten door de cruise control in te stellen op het toegelaten maximum. Dat is des te belangrijker in Zwitserland, waar het wemelt van de flitspalen. De verkeersbordherkenning is niet opdringerig: hij stelt voor, maar legt geen beperkingen op. Des te beter, want soms sluipen er fouten in de herkenning. De cruise control heeft een afstandsregelaar, die je best op het minimum instelt als je niet al te veel ruimte wil laten, waar roekeloze vrachtwagenchauffeurs gebruik van durven maken. 

Ook de rijstrookassistent is niet overdreven voorzichtig, met enkel wat trillingen in het stuur als je buiten de lijntjes kleurt. Eenmaal de Zwitserse grens en de tunnels van Basel gepasseerd, wordt de snelweg prachtig. Adembenemend zelfs, tussen de meren en de hoge bergtoppen door. Dat is de essentie van deze roadtrip: gnieten van een van de beste snelwegennetten ter wereld, zowel wat betreft de kwaliteit van de infrastructuur (ook op de parkings) als het landschap dat je kan bewonderen als bestuurder.

Wachten bij Gotthard en Lugano

Ik had beter moeten weten. Zodra ik de grens over was, gaven de variabele borden al aan dat er 5 km wachttijd was voor de Gotthardtunnel. Ik had de route via San Bernardino kunnen kiezen, maar die is 80 km en 1 uur langer. Dan toch de Gotthard. De bergpas was afgesloten, enkel de tunnel is toegankelijk voor het verkeer. De file was uiteindelijk iets meer dan 5 km lang, waardoor ik 50 minuten moest wachten voor de twee lichten die de toegang door de tunnel met één rijstrook regelen. De tunnel is 16,9 km lang, maar zou tegen 2029 over een tweede rijstrook beschikken.

Uiteindelijk heb ik niet al te veel tijd verloren ten opzichte van het alternatief via Graubünden. In Lugano maakten wegenwerken en een fietser in de tunnel (volgens de verkeersinfo via de TMC-functie van de radio) de zaken wat moeilijker. De oversteek bij Ticino was chaotisch. Via een alternatieve route om Chiasso en zijn vrijdagavondspits te vermijden, eindigde de reis uiteindelijk in Italië met een mild lenteweertje. Ik kwam aan bij het huisje om 17:30, met anderhalf uur vertraging ten opzichte van de oorspronkelijke planning, rekening houdend met de pauzes om foto's te maken, te eten en de plantjes water te geven. 

Oudste snelweg ter wereld

Na een snel ontbijt begint de dag met enkele bochtige wegen. De gelegenheid om de zeer aantrekkelijke schakellepels te testen, die uiteindelijk maar weinig nut hebben. Als je de DNA-knop in 'D' zet in plaats van 'N', heeft de toegenomen sportiviteit vooral een impact op de trommelvliezen. Ik kies dus voor de normale modus om de rondweg van Varese, de A60, te bereiken met een tolweg zonder poortjes. Met een internationaal elektronisch tolkastje gekoppeld aan de nummerplaat, hoef je niets te doen. Het kleine apparaat maakt het ook mogelijk om door de traditionele tolpoortjes te rijden in Frankrijk en Italië langs de speciale rijstroken met een beperking van 30 km/u. En daarmee kom ik op de A8-E62 richting Milaan. Het stuk tussen Varese en Milaan is de oudste snelweg ter wereld. Deze eerste echte snelweg werd namelijk op 21 september 1924 geopend. Hij is binnenkort dus een eeuw oud!

Verbazingwekkend café

De snelwegparking van Villoresi Ovest in Lainate is een stop waard. Zijn ronde gebouw uit 1958 (in die tijd hield men van bolvormen) is uniek. Ik kan er niet aan weerstaan en bestel er een cappuccino in een decor van een ander tijdperk, met de typische Italiaanse buzz. Een dromerig moment dat ik nooit zal vergeten. Ben ik niet vergeten de Tonale op te laden aan een van de laadpalen op de parking? Neen, want met de bestemming geprogrammeerd in de ingebouwde navigatie (Milaan en zijn LEZ) heeft de e-Save-knop wonderen verricht. Ik heb genoeg om de stad te doorkruisen zonder uitstoot, aangezien de auto rekening houdt met de bestemming bij het bijladen van de batterij tijdens het rijden.

Geen parking in Milaan

De afspraak bij Lancia was in het Leonardo da Vinci-museum voor wetenschap en technologie, met een raket op de binnenplaats, waar het merk zijn concept Pu+Ra HPE zou voorstellen. Ik kon de Tonale achterlaten in een parking in de buurt, in een stad die de concurrentie aangaat met Parijs wat het drukke stadsverkeer en de moeilijkheid om parking te vinden betreft. Toch is er wat Milanese charme in de vorm van zijn oude gele trams.

Na het evenement ging ik naar het hotel, vlakbij het Piazza della Repubblica. Verrassing: de parking die mij werd aangeraden, wil mij niet binnenlaten omdat ik een automaat heb. Er is namelijk een liftsysteem dat blijkbaar niet houdt van automatische SUV's. Ik moet de Tonale dus iets verder achterlaten voor de nacht... waar dan weer geen laadpaal is. 

Het positioneren in de nauwe plek en de spiraalvormige weg naar beneden maken duidelijk dat de Tonale een vrij grote draaicirkel heeft. De volgende dag, op zondag, viel het ook niet mee om een parkeerplaats te vinden die helder en typisch genoeg was om een foto te maken. Het was dus aan de rand van een kerkhof waar ik kon bewijzen dat ik wel degelijk in Milaan ben geweest...

Zondagse vreugde

Het voordeel van op een zondag de weg op te gaan, is het gebrek aan vrachtwagens in Italië, Zwitserland en Frankrijk. Het gaat dan ook best vlot op de snelweg. Geen file in Chiasso, en aan de Gotthardtunnel moet ik maar een tiental minuten wachten voor het laatste verkeerslicht. Bij het buitenrijden van de tunnel sneeuwt het zelfs! In de bergen duurt de winter altijd een beetje langer. De sneeuw verandert echter al snel in regen, die blijft hangen tot in Colmar (Frankrijk), met daarna nog korte maar hevige buien vlakbij Luxemburg.

De cruise control kent in ieder geval de Franse wegcode niet, want het verplichte vertragen zat er niet in bij regenweer. Bovendien heeft de bediening van de ruitenwisser zijn eigenaardigheden. De ruitenwisser achteraan schakel je bijvoorbeeld in door de hendel naar beneden te drukken. En om de snelheid van de automatische ruitenwisser te regelen, moet je een klein hendeltje omhoog of omlaag doen op de grote hendel. 

Straatsburg vermijden

Bij de heen- en de terugrit heb ik de westelijke rondweg van Straatsburg genomen, de nieuwe snelweg A355. Die is betalend, tussen de 2,40 euro en de 5,20 euro afhankelijk van het tijdstip, maar het bespaart ook veel tijd. Ik betaalde 4 euro op vrijdagochtend en 5 euro op zondagnamiddag. De reis eindigt met de rit door Luxemburg, na een tankstop voor goedkopere benzine in Bertrange. 

En wat was het probleem met de voorgestelde route op de heenweg? Er zijn wegenwerken langs heel het Luxemburgse stuk van de A3 tussen Berchem en Croix de Gasperich tot eind 2024, met in totaal 3 rijstroken beschikbaar. De rit wordt afgerond door de afschuwelijke E411, met een wegdek dat in schril contrast staat met de wegen die ik tijdens de rest van de reis heb meegemaakt. 

Het TomTom-navigatiesysteem had wel een paar kleine storingen. Het moest zichzelf twee keer opnieuw opstarten tijdens deze roadtrip. En hoewel ik een roamingpakket heb om 4G en 5G nog te kunnen gebruiken in Zwitserland, heb ik Google Maps toch laten liggen om het systeem van Stellantis te testen. Het heeft zijn werk gedaan door te anticiperen op de wegenwerken in Luxemburg, maar de wachttijd aan de Gotthard-tunnel en in Lugano kreeg ik niet mee.

Verbruik

Het onderstel van de Alfa Romeo Tonale PHEV mag worden geprezen: het rijden met de Milanese SUV is aangenaam, behalve bij het manoeuvreren, en mijn rug heeft niet geleden onder de twee ritten van 900 km, met een rit van 11 uur heen (door de files) en 9:40 uur terug. Het vermogen van 280 pk heb je echter niet ter beschikking als de batterij (bijna) leeg is. Zonder de elektrische hulp heeft de 1,3 liter-viercilinder het duidelijk moeilijk. Het overschakelen tussen elektrische kracht en de verbrandingsmotor gaf soms ook wat schokjes. 

Het hybride systeem is echter niet slecht gedaan. Ik haalde een gemiddelde van 7,4 l/100 km zonder de mogelijkheid om de auto te kunnen opladen. Aangezien de elektrische actieradius slechts 50 km bedraagt, zou het ook moeilijk zijn om onder de 6,5 l/100 km te geraken op een dergelijke rit, zelfs met een volle batterij bij vertrek en met laadpunten bij de tussenstops en bij aankomst. Het was in ieder geval nodig om minstens 2 keer te tanken zonder op de reserve te rijden.

Conclusie

De Alfa Romeo Tonale PHEV heeft de Ardennen, de Elzas en de Alpen comfortabel doorkruist  - ondanks de ietwat stevige zetels - om Lombardije te bereiken, en dat zonder problemen. Ook al had zijn kleine turbomotor soms moeite met het extra gewicht zonder de elektrische hulp. De hybridisering voegt extra gewicht toe en maakt de koffer kleiner.

Met deze motortechnologie kan je lange ritten doen zonder je zorgen te moeten maken over het opladen, ook al is de infrastructuur in Frankrijk en Zwitserland al goed voorzien voor elektrische wagens, maar het is niet de beste oplossing als je dit meerdere keren per jaar doet. Dit doet echter niets af aan de charme van deze Alfa Romeo: een goed ontworpen en zeer elegante SUV.