Het concept

Dit is de langverwachte ‘baby-Tesla’. Een meer betaalbaar model dat ook de minder gefortuneerden volledig emissieloos de weg op wil helpen. De Model 3 kan daarbij wel op dezelfde troeven rekenen als de grotere (en duurdere) S en X, te weten een vrij uitgebreid oplaadnetwerk (momenteel zijn er 11 Supercharger-stations in ons land), een meer dan correct rijbereik én een futuristische beleving.

Het 35.000 dollar kostende instapmodel waar Tesla ons allemaal mee aan het dromen heeft gekregen is net aangekondigd in Amerika, maar voor onze contreien zal de oversteek nog wel een half jaartje duren. Voorlopig vallen enkel de versies met Dual Motor te bestellen, vierwielaangedreven Model 3's die ook altijd geleverd worden met de grootste batterij (75 kWh). Ter vergelijking: de basis-3 doet het met 50 kWh (wat een rijbereik geeft van 350 kilometer) en heeft maar één elektromotor, op de achteras. Hoeveel pk's die dan zal hebben, blijft nog wat koffiedik kijken, maar met een beloofde sprint van 0 naar 100 km/u in 5,6 seconden is hij zeker geen sloom instapmodelletje.

Concreet heb je vandaag de keuze tussen de gewone Dual Motor en de Performance-versie daarvan, die dankzij 111 pk extra een volledige seconde sneller naar 100 km/u sprint (3,3 in plaats van 4,6 seconden), iets waarvoor Tesla wel 11.000 euro extra vraagt. Wij konden – noblesse oblige – enkel testrijden met de Performance. Al hebben we ons dat eigenlijk geen moment beklaagd.

Wat er verandert

Uiteraard zijn er ook verschillen met de grotere S en X. De Model 3 gebruikt achteraan een elektromotor met een permanente magneet in plaats van de inductiemotoren van de S en de X. Vooraan kiest Tesla wel nog voor een motor met elektromagneet. Wanneer je namelijk niet het volledige vermogen vraagt, kan de voorste motor worden uitgeschakeld door de spanning weg te nemen. Omdat hij geen permanente magneet gebruikt, geeft hij dan ook geen weerstand meer en dat helpt het verbruik te drukken. En het werkt: de Model 3 compenseert voor zijn kleinere batterijpack van 75 kWh met een verbruik dat dik 25 procent lager is dan dat van de Model S, zodat hij als Long Range toch nog 560 km ver geraakt (volgens de WLTP-norm). De meer recente Model 3 is bovendien als enige huidige Tesla-model compatibel met de nieuwe generatie Superchargers die eraan zitten te komen (eind 2019) en die een dubbel zo groot laadvermogen hebben als vandaag het geval is (250 in plaats van 120 kW). Tesla belooft dat de auto zo op 5 minuten tijd 130 kilometer rijbereik kan regenereren, wat veel meer is dan de afstand die de doorsnee Belg op een dag rijdt. Als je bovendien je navigatie ingeschakeld hebt zodat de auto weet dat je naar een Supercharger rijdt, dan gaat de sturing de batterij kort voor aankomst in het laadstation op een optimale temperatuur brengen om het laden optimaal te laten verlopen. Slim!

Tenslotte zijn er geen twee schermen meer in het interieur, maar slechts een 15 duim grote tablet in het midden die alle – maar dan ook echt alle – functies bundelt. Doordat er echter een zekere intuïtie zit in de manupilaties en de hardware je bevelen ook razendsnel uitgevoerd krijgt, stoort dat minder dan bij de meer conventionele bouwers met soortgelijke systemen. In een mum heb je je weg gevonden door de verschillende menu's, en de software wordt op de koop toe altijd up to date gehouden middels regelmatige euh… updates. Er is zelfs ruimte voor wat vertier, getuige de zogeheten 'Easter Eggs'. Van een protkussen tot Atari-spelletjes, an sich hebben die geen toegevoegde waarde, maar het is wel erg vermakelijk.

Het creëert een bijzonder futuristische ambiance die geen gelijke kent. Ook al heeft menig constructeur recent geprobeerd eenzelfde klimaat op te roepen, weliswaar vaak met overdaad in plaats van minimalisme (ja, we kijken specifiek naar jou, Audi). Het doet wat denken aan de allereerste iPhone die door zijn aparte bedieningswijze de wereld op z'n kop zette. Geniaal, temeer daar het eveneens de aandacht weghoudt van de afwerkingsmissers.

Zo zijn de berichten over kwaliteitsissues (te wijten aan het veel te snelle bouwregime) legio, terwijl we ook zelf hier en daar wat manco's aan hebben getroffen (tenzij het effectief een bewuste keuze was de rubbers van de ruiten vooraan in te snijden met een schaar dan wel mes). Haast en spoed brengt zelden iets goeds, dus zouden we onze bestelling toch nog even uit durven stellen. Tesla zegt zelf dat het niet wacht op veranderingen in modeljaar om verbeteringen aan te brengen. Als iets werkt, gaat het meteen in productie. Kortom, laat de 3 eerst nog even z'n kinderziektes uitzweten.

Als we de algemene bouwkwaliteit van deze Model 3 zouden moeten vergelijken, zouden we hem op het niveau van een Peugeot zetten, maar zeker nog niet zo goed als een Duitser type BMW, Audi of Mercedes. Maar laten we eerlijk zijn: dat gebrek zou ons er niet van weerhouden om een bestelling te plaatsen.

Hoe hij rijdt

Tesla wil zijn Model 3, zeker als Performance, in de markt zetten als een sportiever model. En het moet gezegd, in vergelijking met zijn grote broer Model S is de 3 inderdaad een stuk kwieker. Hadden we eerlijk gezegd ook niet anders verwacht: de 3 weegt 350 kilo minder, dus het tegendeel had ons eerder verbaasd.

De Amerikanen hebben ook heel wat geïnvesteerd in de afstelling van de ophanging met dubbele driehoeken voor en een meerarmige as achteraan. Er is ook veel aandacht besteed aan de bandenkeuze – Michelin Pilot Sport – omdat auto’s met zo’n laag zwaartepunt en zo’n extreme structuurstijfheid zich niet zoals een alledaags model laten afstellen.

Wat zich ook laat voelen. De Model 3 is niet van zijn rijlijn te krijgen, zo hard kleeft dit ding aan het asfalt. In combinatie met de elektrisch rush die je krijgt als je alle 462 pk en 639 Nm loslaat (wat instant geschiedt van zodra het pedaal het metaal raakt) zorgt dat voor een dusdanig absurde bochtenvitesse dat je al van behoorlijk goede huize moet zijn wil je de Model 3 bijhouden, laat staan hem op afstand karren als de weg aan het keren gaat.

Fenomenaal, zoveel is zeker. Alleen volstaat dat niet om de Model 3 dan maar ineens te klasseren bij de sportieve berlines. Daarvoor heb je te weinig voeling met de Tesla. Door de wat wazige bekrachtiging, maar evenzeer door het daarnet aangehaalde platform dat dusdanig rigide is dat het de verwerking van de G-krachten volledig overlaat aan je lichaam. Iets wat een stevig stel sportstoelen op zou kunnen lossen, ware het niet dat de fauteuils nu én te weinig zijdelingse steun bieden én de bekleding ervan te glad is.

Bovendien offer je ook wel wat aan rijcomfort op, zeker als je oneffenheden aan lage snelheid neemt. Dit ding weegt droog nog altijd een bijzonder stevige 1.931 kilo, massa die zich duidelijk manifesteert als het hotst en botst. Het spreekt voor zich dat de standaard 20-duimers daar niet meteen zorgen voor een zalvend effect.

Budget

De 'gewone' Long Range vraagt 55.600 euro, voor de Performance dok je minstens 66.600 euro. Dat zijn de prijzen vandaag. Gisteren waren die nog anders en wie weet hoeveel Tesla morgen beslist aan te rekenen... Er zit dus wel wat speling op en mocht je dit op een later tijdstip lezen, dan zouden we je aanraden je licht op te steken bij Tesla zelf.

De opties dan. Een kleurtje kost 1.600 euro en het Autopilot 5.300 euro. Daarmee heb je dan wel alle extra's gehad. Wat die automatische piloot betreft, zitten we wat met een dubbel gevoel. Enerzijds hoort een Tesla eigenlijk altijd Autopilot te hebben, anderzijds hebben we gemerkt dat er ondertussen betere systemen op de markt zijn. Nu goed, mocht je eerst eens willen proberen zonder: voor 4.300 euro kan Tesla het systeem achteraf nog installeren op je Model 3. De benodigde hardware krijg je namelijk sowieso meegeleverd. Vergeet ook niet dat Tesla de software van zijn Autopilot permanent verbetert en dat de auto regelmatig updates doorgestuurd krijgt via de ingebouwde sim-kaart. Zo heeft het merk nu al aangekondigd welke functies we dit jaar nog zullen zien opduiken: “Navigate on Autopilot” (de auto gaat zelfstandig van rijstrook wisselen op de snelweg en kan ook autonoom een afrit nemen om een andere snelweg op te rijden, waarbij hij uiteraard steeds keurig zijn richtingaanwijzers gebruikt), verkeersbordherkenning (dat heeft Tesla vandaag vreemd genoeg nog niet) en automatisch stoppen voor verkeerslichten en Stop-strepen op het wegdek en (mits toezicht van de bestuurder) autonoom rijden in de stad en op rotondes.

Of je je nu laat verleiden door die opties of niet, de slotsom blijft wel dat de Model 3 niet voor iedereen is weggelegd. Daarvoor blijft de Tesla simpelweg te duur. Wat niet wegneemt dat we toch een stormloop verwachten. Voor het middle management staan de poorten richting elektrische mobilteit-met-uitstraling immers wagenwijd open. En tegen het eind van het jaar volgt dan de meer betaalbare basisversie, waarvoor Tesla echter nog geen Europese richtprijzen wil geven. Als wij mogen gokken, gaan we uit van een 40.000 euro, even veel als een goed uitgeruste Hyundai Kona EV, Kia e-Niro of Nissan Leaf 60 kWh.

Wat de kopers ook interesseert, is natuurlijk de aftrekbaarheid van deze Model 3. Hij is voor 120% aftrekbaar, maar slechts tot en met 1 januari 2020, wanneer de regering Michel heeft beslist om het niveau terug te brengen naar 100%. Het blijft natuurlijk nog steeds interessant, zeker tegenover een vergelijkbare diesel. De toegang tot de Superchargers blijft betalend voor alle modellen en er is geen gratis volume zoals bij de Model S en X. In België is het huidige tarief €0,28/kWh. Op de website van Tesla staan alle gehanteerde prijzen in de andere Europese landen. We berichtten eerder al dat de Model 3 compatibel is met de nieuwe Supercharger V3, maar hij blijft natuurlijk ook compatibel met die van de oude generatie.

Ons verdict

We zijn altijd al fan geweest van de mesjogge Musk en met uitbreiding van zijn merk. Sentiment dat niet is veranderd, integendeel zelfs. Na het testrijden met de Model 3 zijn we nog meer overtuigd dat ze bij Tesla de juiste weg zijn ingeslagen. De insteek vertrekt bij de Amerikanen vanuit een mobiliteitsconcept eerder dan vanuit een product en de verschillende modellen zijn een verlengstuk van die filosofie. Of anders gesteld: dankzij slimme ideeën, zoals bijvoorbeeld het opzetten van een eigen 'tanknetwerk', vergt Tesla-rijden amper aanpassingen aan je dagelijkse routines.

Het maakt van de Model 3 een fulltime in te zetten elektroschuit, een écht alternatief zo je wil, voor de conventionele (premium) vloot. Betaalbaar(der) bovendien, waardoor Tesla's niet langer voorbehouden blijven voor de happy few. De Model 3 is dan ook een mijlpaal, een nieuw ijkpunt voor iedereen in de business die in elektromobiliteit wil voorzien. Ongeacht zijn fouten. Want laat dat evenzeer duidelijk zijn: als idee is de Model 3 ongenaakbaar, als auto heeft hij nog een paar schoonheidsfoutjes...