Elektrische auto: de verschillende laadpalen en prijzen

Er bestaan verschillende soorten stekkers, aansluitingen en kabels om elektrische auto’s op te laden. Een overzicht van de soorten laadstations die je op de Europese markt vindt, op wisselstroom AC en op gelijkstroom DC.

• Huishoudstopcontact
• Wallbox
• ‘Trage’ openbare laadpaal Type 2
• 'Semisnelle' openbare laadpaal Type 2
• Driefasig oplaadpunt op kantoor
• Combo-snellaadpaal
• Chademo-snellaadpaal
• Tesla Supercharger
• Oplaadtijd berekenen
• De prijs van een laadbeurt

>>> Het dossier over de wallbox uit ons magazine

Lees ook: de Europese norm voor labels op publieke laadstations.

Huishoudstopcontact

Elke elektrische of plug-inhybride wagen kan worden aangesloten op een klassiek huishoudstopcontact van 8A (ampère) of 10A met wisselstroom en een vermogen van 2,3 kW. Dat kan via een kabel met aan de ene kant een standaardstekker voor de ‘muur’, in het midden een regeleenheid die de stroomsterkte kan verlagen om oververhitting te vermijden en aan de andere kant een Type 2-aansluiting voor de auto. Opladen duurt met deze basisoplossing lang (8 uur) tot zeer lang (20 uur en meer). Toch kan je er altijd gebruik van maken als noodoplossing, of je kan een plug-inhybride zelfs altijd zo opladen. Opgelet: vermijd het gebruik van verlengkabels, die zelden aangepast zijn aan de vereiste stroomsterkte. Je loopt met dergelijk knutselwerk een ernstig risico op brand of elektrocutie (in de buitenlucht). Verder bestaan er ‘versterkte’ stekkers van 3,2 kW en 14A, die wat minder traag opladen en die hun eigen differentieelautomaat hebben. Met minder dan 500 euro zijn ze goedkoepr dan een wallbox en ze volstaan perfect om op te laden met een plug-inhybride.

Wallbox

Wie ten volle van zijn puur elektrische auto wil genieten, kan bijna niet anders dan thuis een wallbox of thuislader installeren. De installatie kost 500 tot 2.000 euro. Zo’n wallbox beveiligt het opladen en biedt ook snellere laadtijden (van 3-4 uur tot een volledige nacht), met als optie een intelligent laadbeheer. Het toestel kan het laden afregelen in functie van de laagste stroomprijzen of verbruikspieken. Het vermogen van zo’n installatie kan oplopen tot 7,4 kW (32A) bij een eenfasige aansluiting, en bij een driefasige aansluiting 11 kW (16A) of zelfs 22 kW (32A). Je koppelt aan met een standaard Type 2 Mennekes-kabel die compatibel is met talrijke laadpalen onderweg. Er bestaan ook geconnecteerde oplossingen om bijvoorbeeld private en professionele oplaadbeurten apart te factureren, met de mogelijkheid om automatisch facturen of onkostennota’s op te maken. Je kan ook van op afstand de laadsituatie opvolgen met je smartphone of computer. De meeste elektrische auto’s vandaag hebben een interne lader van 11 kW, en soms van 22 kW. Je stemt het laadvermogen en het type van je wallbox dus ook best af op je auto. Bovendien moet de terminal intelligent zijn en alleen groene stroom gebruiken om in aanmerking te komen voor de belastingvermindering op de investering (30% in 2023, 15% van 1 januari tot 31 augustus 2024). In Wallonië is het verplicht de wallbox aan te melden bij de netwerkbeheerder.

‘Trage’ openbare laadpaal

‘Trage’ openbare laadpalen, met een vermogen van minder dan 11 kW, zijn vaak te vinden langs de weg of op parkings van winkelcentra. Doorgaans moet een auto daar toch minstens een uur aangesloten zijn voor je een bruikbare hoeveelheid rijbereik recupereert. Meestal moet je aankoppelen met je eigen Type 2 Mennekes-kabel, die je ook gebruikt voor je wallbox thuis. Er bestaan in deze categorie ook laadpunten met geïntegreerde kabel. Daar moet je dan gewoon de kabel op je auto aansluiten en het laden starten. De laadkosten worden doorgerekend via een systeem voor contactloos betalen met een badge, of via je smartphone (QR-code of specifieke app). De kabel wordt tijdens het laden vergrendeld zodat kwaadwilligen hem kunnen uittrekken of stelen. Je herkent dit type laadpunt aan het zeshoekige Europese label met de letter ‘C’.

‘Semi-snelle’ openbare laadpaal

Andere laadpunten langs de weg met een stekker en een Type 2-kabel zijn gelukkig sneller. Ze hebben een vermogen van 11 of 22 kW, en in sommige gevallen 43 kW. Daarmee kan je flink wat rijbereik recupereren tijdens je boodschappen of een maaltijd. De meeste elektrische auto’s hebben een interne lader van 11 kW, sommige zelfs van 22 kW. Het maximale laadvermogen hangt dus af van de auto. Via een betaalsysteem met een contactloze badge of smartphone (QR-code of specifiek app) kan je de laadkosten betalen. De kabel vergrendelt om vandalisme of diefstal tegen te gaan.

Oplaadpunt op kantoor

Er bestaan ook ‘semi-snelle’ oplossingen die zijn aangepast aan plaatsing bij een bedrijf. Ze werken met driefasenstroom en/of een krachtige aansluiting om een grotere stroomsterkte te kunnen bieden. Ze kunnen een elektrische auto opladen in minder dan 6 uur.

Combo CCS-snellaadpaal

Snellaadstations werken met laadpalen onder gelijkstroom. Een Combo- of CCS-stekker gebruikt een deel van de Type 2-connector aangevuld met een extra connector. Dit is de nieuwe Europese standaard waarmee op termijn bij ons alle elektrische voertuigen zullen kunnen worden opgeladen. Deze oplossing heeft steeds een geïntegreerde kabel aan de laadpaal, die met een eigen omvormer is uitgerust. Zo’n snellader kan vermogens ontwikkelen van meer dan 250 kW en zelfs tot 400 kW. De meeste zijn echter beperkt tot 50 kW. In werkelijkheid hangen de laadsnelheid en het vermogen af van de auto, de laadpaal en andere factoren zoals de temperatuur en het aantal auto’s dat tegelijk op die locatie aan het opladen is. Je kan hier tot 80 procent rijbereik recupereren in minder dan 45 minuten. Betalen doe je met een contactloze badge of met je smartphone (QR-code of specifieke app). De prijs is hier hoger dan aan ‘trage’ openbare laadpunten. Je kan de laadtoestand van je auto van op afstand volgen met je smartphone. De kabel vergrendelt om vandalisme of diefstal tegen te gaan. Je herkent deze laadpunten aan het zeshoekige Europese label met de letter ‘L’.

Chademo-snellaadpaal

Chademo is de Japanse standaard voor snellaadpunten en wordt gebruikt door de Nissan Leaf. Nissan heeft echter beslist om voor zijn toekomstige modelllen op Combo CCS over te stappen. Chademo met gelijkstroom kan vermogens aanbieden van 100 kW of zelfs 400 kW, al zijn de meeste laders beperkt tot 50 kW. Je kan hier tot 80 procent rijbereik recupereren in 45 minuten. Het netwerk is echter versnipperd en de Combo CCS-standaard neemt de bovenhand. De werking is vergelijkbaar, met een geïntegreerde kabel en contactloos betalen of via een QR-code of specifieke app. Je kan de laadstatus van op afstand volgen met je smartphone. De kabel vergrendelt om vandalisme of diefstal tegen te gaan. Je herkent deze laadpunten aan het zeshoekige Europese label met de letter ‘N’.

Tesla Superchargers

Tesla heeft zijn eigen snellaadnetwerk met gelijkstroom ontwikkeld: de Superchargers. Ze gebruiken een specifieke Type 2-stekker, “2a” genoemd. Dit netwerk kan enkel worden gebruikt door Tesla-klanten. De meeste van de Superchargers ontwikkelen 120 of 150 kW, maar er worden er steeds meer met een vermogen van 250 kW uitgerold. Let wel: sinds 2019 rust Tesla al zijn Superchargers van 120/150 kW uit met een extra Combo CCS-kabel. De Superchargers van 250 kW gebruiken zelfs nog enkel deze Europese standaard en ook de Model S en X zulllen bij hun modelvernieuwing waarschijnlijk voor CCS kiezen. Voor de oudere modellen met een Type 2a-stekker verkoopt Tesla adapters om te kunnen laden aan een Combo- of Chademo-snellader. Betalen is heel eenvoudig omdat het netwerk de auto herkent. Je kan het opladen van op afstand volgen met je smartphone en opladen tot 80 procent duurt minder dan 30 minuten. De kabel vergrendelt om vandalisme of diefstal tegen te gaan. Je herkent deze laadpunten aan het zeshoekige Europese label met de letter ‘O’.

Lees ook: de Europese norm voor labels op publieke laadstations.

Oplaadtijd berekenen

Om de theoretische oplaadtijd van een station te berekenen moet je doorgaans afgaan op de geschatte tijd die de laadpaal of de smartphone-app opgeeft. Helaas kan die tijd variëren en tijdens het laden oplopen. Maar als je het laadvermogen kent, kan je vrij eenvoudig de inhoud van de batterij in kWh delen door het gemiddelde vermogen in kW van de laadpaal. Een voorbeeld: een batterij van 60 kWh die wordt aangekoppeld aan een laadpaal van 50 kW (constant) heeft 1 uur en 12 minuten laadtijd nodig. Voor een privénetwerk of een wallbox bereken je het laadvermogen (P) in Watt op basis van de spanning (U) in volt en de stroomsterkte (I) in ampère. De formule is dan als volgt: P = U x I. Voor het resultaat in kW moet je vervolgens P delen door 1.000. Dus een stopcontact van 230V en 12A geeft 230x12 = 2.760 Watt. Deel dat getal door 1.000 en je krijgt 2,76 kW. Een batterij van 60 kWh zou dan 21 uur en 44 minuten moeten opladen van 0 naar 100 procent. Bij die laadtijd voeg je best wel een marge van 10 procent toe voor een meer realistisch resultaat.

Prijs

De prijzen aan openbare laadpunten zijn vaak sterk variabel, van gratis tot 1,29 euro/kWh. Bovendien heb je voor het opladen vaak een laadkaart of een app nodig om te kunnen betalen. In sommige gevallen moet je ook nog een vergoeding betalen voor de tijd dat je de laadpaal bezet houdt nadat het opladen afgerond is. De tarieven worden in principe op de laadpaal aangegeven. Er zijn apps die deze informatie tonen, samen met aanwijzingen (die echter niet altijd betrouwbaar of up to date zijn) over de beschikbaarheid of de goede werking van de laadpaal. Bij thuis opladen hangt de prijs af van de stroomleverancier, het type contract en of je eigen stroom kan opwekken met zonnepanelen. Thuis opladen blijft hoe dan ook de meest betaalbare oplossing (minder dan 12,50 euro/100 km). Het omgekeerde is waar voor bepaalde zeer dure snelladers.

>>>Meer over oplaadkaarten en -badges met hun tariefformules.