De Euro NCAP-classificatie bestaat intussen 35 jaar, een periode waarin de veiligheid van auto's sterk toegenomen is. Dat kan je niet ontkennen. Intussen heeft de wetgeving de overhand genomen door steeds strengere normen te hanteren, waardoor de resultaten van de veiligheidsorganisatie minder relevant worden. Ik vind ze nog steeds nuttig, maar vooral voor het opsporen van eventuele hiaten in de veiligheidsuitrusting.
De nadruk op de actieve veiligheid vertekent de sterrenscores die vandaag gegeven worden. Goedkope auto's worden de facto benadeeld omdat ze niet over een geavanceerd arsenaal aan elektronische hulpmiddelen beschikken. En daardoor durven ze sterren verliezen, waardoor het Euro NCAP-rapport dramatischer klinkt dan het eigenlijk is.
Nu ziet de Euro NCAP er nauwlettend op toe dat de tests en beoordelingen aan de technologische ontwikkelingen worden aangepast. De eerste vijfsterrenscore die de organisatie gaf was in 2001 aan de Renault Laguna, een auto die volgens de vandaag geldende regels wellicht naast een ster zou grijpen. Zelf vind ik dat de organisatie meer moet doen dan het aanpassen van de protocollen zelf, dat het hele beoordelingssysteem tegen het licht gehouden mag worden zodat er een beter onderscheid gemaakt wordt tussen passieve en actieve veiligheid.
De focus op veiligheid vroeg om een neutrale evaluatie, wat uiteindelijk resulteerde in de fameuze sterren waarmee de Euro NCAP zich uiteindelijk op de kaart zou zetten. Over die neutrale evaluatie is veel te doen geweest, want een heleboel wagens werden ontwikkeld met het oog op een hoge Euro NCAP-score en niet op een maximum aan veiligheid. Dat neemt niet weg dat de botsproeven en de bijbehorende sterren de auto-industrie aangespoord hebben om werk te maken van veiligheid. En dat verdient enkel lof.
Hoewel de Euro NCAP de protocollen voortdurend herzien heeft in een poging om de sterrenscores relevant te houden, worstelt de veiligheidsorganisatie momenteel met het verschil tussen actieve en passieve veiligheid. Want de gevolgen van een fysieke crash zijn iets gans anders dan het valideren van de aanwezigheid van het een of ander veiligheidssysteem. Want die punten zijn niets waard als die betreffende feature niet thuis geeft bij een ongeluk. Bovendien kan je een heleboel van die semi-autonomie technologie manueel uitschakelen...
Dus ja, de veiligheid van nieuwe voertuigen blijft cruciaal. Maar de Euro NCAP-sterren mogen weer meer betekenen dan ze vandaag doen. Als zowat iedereen een perfect rapport krijgt, wordt een score bovendien irrelevant.
Euro NCAP-sterren zouden zinvol zijn als er een onderscheid gemaakt zou worden tussen passieve en actieve veiligheid. Een zeer goed ontworpen auto die zijn inzittenden doeltreffend beschermt, krijgt slechts 3 sterren omdat hij niet over alle hulpmiddelen beschikt die de anderen wel hebben, dat is niet logisch.
Momenteel zorgt het beoordelingssysteem ervoor dat sommige auto's die uiterst veilig zijn bij een botsing, maar met weinig hulpmiddelen, gevaarlijk lijken voor mensen. Terwijl een andere auto met alle hulpmiddelen maar minder bestand tegen crashes een betere score zou kunnen hebben.
Maar wat mij persoonlijk interesseert is de botsbestendigheid, hoe goed ik beschermd zal zijn bij een ongeval. Weten of het veel hulpmiddelen heeft of niet is een bonus. Een rijhulpmiddel is per definitie een hulpmiddel. Het helpt om bepaalde risico's te vermijden, maar beschermt in geen geval. Het kan zelfs risico's creëren, zoals met alle hulpmiddelen: mijn Lane Assist (Seat Leon) is verschrikkelijk gevaarlijk door zijn grillige en onevenredige reacties, en ik ben nog nooit zo in de verleiding gekomen om mijn e-mails te bekijken in het verkeer sinds ik weet dat een systeem ervoor zorgt dat ik niet tegen de kerel voor me bots... maar dat is een ander debat.
In mijn ogen zijn EuroNCAP-sterren altijd een marketinginstrument geweest en dat blijven ze ook, aangezien ze evolueren met de hedendaagse waarden van de fabrikanten. Het moge duidelijk zijn dat veiligheid een essentieel element is bij het ontwerp van een auto, vandaag de dag nog meer dan in het verleden, gezien het steeds toenemende aantal voertuigen op de weg en het aantal idioten dat niet in staat is de basisregels van veilig rijden te respecteren.
Het werk van EuroNCAP blijft dus inhoudelijk prijzenswaardig, daar bestaat geen twijfel over. Maar wat de vorm betreft, zijn er duidelijk een heleboel tekortkomingen. Te beginnen met de toekenning van een totaalscore die rekening houdt met zowel passieve als actieve veiligheid. Intrinsiek staat een auto met 5 sterren tegenwoordig niet meer voor hetzelfde relatieve veiligheidsniveau voor de inzittende van het voertuig op het moment van een echt ongeval.
Daarmee bedoel ik dat een Renault Laguna of Mercedes C-Klasse van 5 jaar geleden in vergelijking met sommige van zijn concurrenten in feite een veiliger plaats was voor de bestuurder of de passagiers in geval van een botsing. Vandaag de dag kan een auto met 5 sterren bij een botsing een minder doeltreffende "beschermingscel" zijn dan een auto die slechts 4 of zelfs 3 sterren heeft gekregen, maar alleen vanwege een gebrek aan veiligheidsvoorzieningen die standaard of als optie beschikbaar zijn.
Er zou dus een onderscheid moeten worden gemaakt tussen passieve veiligheidssterren, die overeenkomen met het veiligheidsniveau bij een botsing. En actieve veiligheidssterren, die het vermogen om een botsing te vermijden bepalen...
BLIJF OP DE HOOGTE VAN HET LAATSTE AUTONIEUWS!
Nieuwe modellen, tests, advies, exclusieve evenementen! Het is gratis!