Achter de schermen / De redactie ongefilterd - Plug-in hybrides (PHEV)

Met 'De redactie ongefilterd' willen we de kans geven aan onze redacteurs om zich volledig vrij uit te drukken over enkele actuele onderwerpen. Geen beperkingen, geen politieke correctheid, enkel hun persoonlijke opinie vanuit hun geprivilegeerde positie als waarnemer van de autosector. Deze week vragen we naar de zin of onzin van een plug-in hybride.

Plug-in hybrides (PHEV) zijn een antwoord op zowel een gunstige belastingregeling (en niet alleen in België), vooral voor bedrijven, als op de angst voor de actieradius van elektrische auto's. Ze zijn in de eerste plaats bedoeld voor degenen die dagelijks korte trajecten afleggen in een stedelijke omgeving (of in het forensenverkeer) met een eigen oplaadmogelijkheid (thuis of op het werk), maar die ook regelmatig langere afstanden moeten afleggen (wekelijks bezoek aan een klant, weekendactiviteiten). Hierdoor kunnen ze de flexibiliteit van een auto met verbrandingsmotor behouden voor lange ritten, terwijl ze het grootste deel van de tijd in elektrische modus rijden.

In deze context, en alleen in deze context, is de PHEV zinvol. In ieder geval is het belangrijk om "lange" snelwegritten op dagelijkse basis te vermijden. Bovendien moet de gebruiker van een plug-in hybride zich bewust zijn van het feit dat hij of zij de auto zo vaak mogelijk moet opladen. Anders heeft het ecologisch of economisch geen zin. Bovendien moet hij of zij leren het systeem voor het gebruik van de batterij te beheren om voldoende lading te behouden voordat hij of zij de stad ingaat in het geval van een (U)LEZ. Sommige modellen bieden handmatige instellingen, andere werken met GPS of rijgewoonten. In ieder geval, meer nog dan bij een volledig elektrische auto of een auto met verbrandingsmotor, moet je absoluut in je gebruiksaanwijzing duiken om alle subtiliteiten te begrijpen.

Dus, zou ik zeggen: slecht idee met een zuiver fiscale doelstelling. Maar het is niet zo'n slecht idee als het gebruik perfect overeenstemt met de kenmerken van dit type voertuig.

In zijn basis is het natuurlijk een geweldig idee, elektriciteit als ondersteuning van verbranding: meer vermogen, minder verbruik en minder belastingen. Maar vandaag de dag worden hybride voertuigen te veel geassocieerd met "belastingen", "bedrijfsleven" en "dynamisch kader". Met andere woorden, er is niet veel spannends meer aan, ook al hebben de begunstigden (of particuliere kopers) van dit soort auto's nog nooit zo'n krachtige auto in handen gehad.

Het vermogen is er, maar deze auto's zijn ook zwaarder en minder praktisch (vaak minder ruimte in de kofferbak), om nog maar te zwijgen van het feit dat ze veel duurder zijn! Voor mij zijn plug-in hybrides voor auto's wat zonnepanelen zijn voor huizen: op het eerste gezicht interessant, maar een investering die zich pas na lang gebruik zal terugbetalen en die vroeg of laat zwaarder zal worden belast. Ik geef de voorkeur aan een benzineversie met, voor het prijsverschil, een paar meer opties... of een scooter voor stadsverkeer.

Ik herinner me nog een geweldige hybride, om zijn ongelofelijk lage brandstofverbruik en zijn vindingrijkheid: de Volkswagen XL1, met een 800 cc tweecilinder dieselmotor en een zeer kleine elektromotor, maar die door zijn lichtheid en aerodynamica 160 km/u kon rijden en slechts 1 l/100 km verbruikte. Dat zou ik kopen!

Plug-in hybrides zijn een goede oplossing voor een kleine niche: zij die dagelijks vrij korte afstanden afleggen en ook elke dag kunnen opladen, maar die af en toe ook moeiteloos een langere afstand willen (kunnen) doen. Dat is bijna de enige manier om groen(er) en goedkoper te rijden. Voor elke andere chauffeur is een PHEV enkel proper op papier, wat genoeg is voor de constructeurs om ze massaal uit te brengen en zo monsterboetes van de EU te vermijden, terwijl ook de politici enkel naar de theoretische uitstoot kijken om ze fiscaal gunstig te maken voor professionals.

Daardoor zijn de plug-in hybrides nu zo populair, maar ze worden veel te weinig opgeladen. Waarom zou je ook, als het sneller en gemakkelijker is om alleen de brandstoftank te vullen met de gratis tankkaart van het werk? Dat een benzine of diesel dan veel beter was geweest voor het milieu deert niet, want de portefeuille blijft gespaard. Bovendien is een PHEV waardeloos om mee te rijden met een lege batterij, de batterij zorgt voor veel extra gewicht en minder (koffer)ruimte.

Uiteindelijk zal ook de politiek tot het besef komen dat stekkerhybrides in de praktijk niets opbrengen voor het klimaat en ze samen met de gewone verbrandingsauto’s in het verdomhoekje duwen. Hopelijk staan de traditionele constructeurs en de laadinfrastructuur dan ook ver genoeg om over te schakelen op volledig elektrische wagens.

Een zeer slecht idee. En andermaal het bewijs dat de autosector gerust nog strenger gereguleerd mag worden, want zelf is ze daartoe duidelijk niet in staat als je ziet dat het gros van de fabrikanten de Europese CO2-regels aanwendt om de consument ontoereikende producten in de nek te draaien.

Een oplaadbare hybride combineert immers het slechtste van twee werelden, namelijk de uitstoot van een verbrandingsmotor met de beperkte elektrische autonomie van een kleine batterij. Deze tussenstap richting elektrisch rijden zadelt achteloze kopers op met een dubbele aandrijflijn, in een concept dat met zijn twee energiebronnen niet is bedacht op dagelijks gebruik. Getuige daarvan talloze bedrijfswagenrijders die uit fiscale overwegingen een stekkerhybride gekregen hebben en deze niet opladen, terwijl de torenhoge benzinefactuur verborgen blijft achter een tankkaart.

Zelfopladende hybrides vallen, voor alle duidelijkheid, buiten deze bedenking. Zij halen hun stroom niet van het net, maar recupereren die uit kinetische energie die anders verspild wordt, en zijn dus wél een tussenstap in de goede richting. Een hybride die aan het stopcontact moet, raad ik echter iedereen af. Ofwel een gewone hybride, ofwel meteen elektrisch.

Plug-inhybride auto’s zijn momenteel fiscaal nog interessant, dus voor heel wat klanten zijn ze dan zeker een goed idee. Als die klanten dan ook nog de moeite doen om de batterij zo vaak mogelijk op te laden, zijn ze dat ook vanuit milieu-oogpunt. In de overgang van klassieke benzine- en dieselauto’s naar een volledig elektrische aandrijving helpen ze zeker ook om de fans van het eerste de stilaan onvermijdelijk lijkende overschakeling naar het tweede te doen aanvaarden. Dus ja, een goed idee. Zolang er een zo efficiënt mogelijk gebruik van wordt gemaakt en iedereen ook beseft dat het allicht maar een soort tussenoplossing is.

De plug-in hybride is, naar mijn mening, een slecht uitgevoerde oplossing. Vanuit technisch oogpunt heeft hij niet de intelligentie van een goed ontworpen conventionele hybride, noch de relevantie van een diesel of een elektrische auto voor een specifiek gebruik. Maar op zich is het geen tekortkoming om het resultaat te zijn van een compromis... zolang je het maar tot op de bodem uitzoekt. En dat is waar het probleem ligt!

Zoals vaak het geval is, gaat geld boven goed burgerschap. De meeste PHEV-voertuigen op de weg - althans in België - maken deel uit van bedrijfsvloten of zijn eigendom van zelfstandigen. Dit is een logische stap omdat het fiscaal interessant is. Het probleem is dat er geen controle is op het respect van deze aanpak. Professionals die PHEV's kopen, krijgen een belastingvermindering omdat zij voor een minder vervuilend voertuig hebben gekozen. Bravo, maar iedereen weet dat de lagere milieu-impact van PHEV's aan voorwaarden is gebonden: zo vaak mogelijk opladen en zo veel mogelijk regelmatige lange ritten op de hoofdwegen vermijden met een groot deel snelwegkilometers. Van controle is er echter geen sprake.

Zonder dat dit een absolute uitspraak is, want sommige mensen gebruiken hun plug-in hybrides echt op een verantwoorde en intelligente manier. De aankoop van een PHEV-auto onthult bijgevolg dus slechts twee dingen: de verraderlijkheid van de Staat en de domheid van de mensen die deze voertuigen voor beroepsdoeleinden kopen. De eerste is zich volkomen bewust van het misbruik van PHEV's en dus van de gevolgen daarvan voor het milieu, maar verheugt zich over deze duizenden onnodig zwaar beladen voertuigen die liters zwaar belaste brandstof verbruiken. We zullen ons later zorgen maken over de kosten van de inspanningen om de overtollige tonnen CO2 goed te maken... door de burger te laten betalen.

De laatsten tonen hun onvermogen om hun financiën intelligent te beheren. Investeren in duurzame en autonome oplaadoplossingen op de werkplek of bij de werknemers thuis? Waarvoor? Laten we veel geld verspillen aan brandstofverbranding tegen lagere kosten en aan hogere onderhoudskosten, hoe dan ook krijgen we ons geld terug door belastingaftrek... Waarom zouden we ons gezond verstand gebruiken en middelen inzetten om het relevante gebruik van een PHEV te controleren, en het zelfs te belonen?

Kortom, de PHEV is de illustratie van hoe onze maatschappij in globale zin werkt: consumentistische en kapitalistische idiocratie op de korte termijn...