Vrije tijd / Zomerspecial 2019 – De Lærdalstunnel

De locatie

De ‘Lærdalstunnelen’ maakt deel uit van de E16 die Olso, de hoofdstad van Noorwegen, verbindt met Bergen, de tweede grootste stad van het land. Hij omzeilt de veerboot of de departementale weg over de berg. De tunnel is ook de langste ter wereld die achter het stuur kan worden afgelegd (dus zonder spoortraject). Hij is gegraven onder de berg tussen Lærdal en Aurland, in het graafschap Sogn og Fjordane. Hij komt uit in Nyheim, net ten oosten van Aurlandvangen (Aurland) na Aurlandsfjellet over te steken vertrekkend van Habakken, op 5 km ten zuiden van Lærdalsøyri (Lærdal).

De oorsprong

De behoefte aan een veilige verbinding in de winter tussen de twee grootste steden van het land werd al in 1973 besproken. De in 1967 geopende weg was niet altijd toegankelijk in de winter. Bovendien was deze route niet erg veilig vanwege de weersomstandigheden en het ontwerp van de weg, dat helemaal niet was aangepast aan veel transitverkeer. Alle studies kwamen uit aan de aanleg van een tunnel van meer dan 17 km. Het Noorse parlement (het Storting) koos in 1975 voor een tunnel onder het Filefjellmassief. De locatie van de huidige tunnel werd uiteindelijk beslist door het Storting in 1992. Acht jaar later wordt de Lærdalstunnel werkelijkheid. De bouw heeft 1,1 miljard Noorse kronen gekost (100 miljoen euro). Hij vermindert het vrachtverkeer op de wegen in de regio, terwijl het verkeer in de tunnel onophoudelijk toeneemt van gemiddeld 1921 voertuigen per dag in 2015 tot 2040 per dag in 2017 (en tussen 1500 per dag in januari tot 3500 per dag in juli).

De constructie

Het werk begint op 15 maart 1995 aan de Aurlandkant. Het werk aan de Habakkenkant start pas in 1998. De graafwerken zijn op 3 september 1999 afgerond. De tunnel wordt uiteindelijk geopend op 27 november 2000 in het bijzin van koning Harald V. Tijdens het graven is er meer dan 2,5 miljoen kubieke meter steen uit de berg gehaald. 700.000 m³ daarvan werd gebruikt voor de aanleg van een nieuwe weg in de regio. De werken hadden ook 50.000 m³ beton nodig voor de boog. Daarnaast waren er 200.000 bouten nodig om de opening te beveiligen. Een telsysteem controleert of er geen voertuig vastzit in de buis. In 2015 werd de tunnel gemoderniseerd met camerabewaking en nieuwe noodtelefoons. Een luchtzuiveringssysteem verwijdert stof en roet via een elektrostatische filter en stikstofdioxide via een actieve koolfilter. Twee grote ventilatoren van 540 W doen de lucht stromen door de buis. Ze zijn watergekoeld in geval van brand. Merk wel op dat deze tunnel geen nooduitgang heeft. Bij een ongeval kunnen mensen zich om de 500 m beschermen in schuilplaatsen. Er zijn blusinstallaties verspreid in de tunnel, die zich hebben kunnen bewijzen bij een ongeval in 2014. Er zijn ook zones om rechtsomkeer te maken wanneer de signalering daartoe dwingt.

De afmetingen

De Lærdalstunnel is de langste wegtunnel ter wereld. Hij meet 24.509 m lang, ofwel 24,5 km. Bij zijn opening in november 2000 onttroonde hij de Gotthardtunnel in de Zwitserse Alpen. De diameter van de tweerichtingstunnel, met een rijstrook in elke richting, is 9 m. Hij bevindt zich op een hoogte van 265 m. Op sommige plaatsen komt de berg 1400 m boven het plafond van de tunnel.

De doorsteek

Het verkeer kruist door de bidirectionele tunnel. Hij is zo belangrijk voor de communicatie tussen Oslo en Bergen dat hij helemaal gratis is. Dat is zeldzaam in Noorwegen, waar talloze wegen betalend zijn. De Lærdalstunnel is uniek door zijn rustzones. Drie grotten van 30 m diameter werden gegraven om bestuurders te laten pauzeren gedurende de twintig minuten durende doorsteek. Ze zijn elke 6 km aanwezig. Hun verlichting is blauw in plaats van wit. Er zijn ook enkele gele lichten aan de rand van deze tunnel die doen denken aan de zonsopgang. Daarmee wordt vooral de monotonie doorbroken. Ook de ruwe strook tussen de twee rijstroken voorkomt slaperigheid achter het stuur. Vier snelheidscamera’s, twee in elke rijrichting, letten erop dat de maximumsnelheid wordt nageleefd (80 km/u).