Mobiliteit / 46% van Brusselse huishoudens heeft geen auto

Elke twee jaar voert Statbel een nationaal onderzoek uit bij een steekproef van de bevolking over hun uitgaven en inkomsten. Het is een studie met formulier en persoonlijk contact. Op basis van de gegevens en het antwoord op de vraag “over hoeveel auto’s beschikt het huishouden voor privéverplaatsingen”, blijkt dat het aandeel huishoudens zonder auto 18% bedraagt in ons land. Onder de gewesten is dat 14% in Vlaanderen, 15% in Wallonië en zelfs 46% in Brussel! We merken op dat deze cijfers ook rekening houden met bedrijfswagens die voor privédoeleinden worden gebruikt (de zogenoemde salariswagens). Om de steekproef voldoende groot te maken in Brussel wordt de berekening van de transportmiddelen gedaan over de laatste drie onderzoeksjaren (2014, 2016 en 2018).

Gebrek aan motivatie

Het niet-bezitten van een auto moet niet worden gemotiveerd in het kader van dit onderzoek. Zo weten we het aandeel huishoudens niet dat geen auto heeft uit persoonlijke overtuiging, door gebrek aan nut of door economisch gebrek (want te duur). Er is ook niet gepeild naar het gebruik van autodeel- of huurdiensten door de respondenten. Jammer, vooral omdat Brussel bekend staat als gewest met het laagste gemiddelde inkomen met 14.372 euro (2017) tegenover 17.281 in Wallonië en 19.636 in Vlaanderen. Uit Mini-Bru 2020 leren we ook dat het wagenpark 488.895 auto’s groot is in het Brussels Gewest, voor een bevolking van 1.208.542 inwoners verdeeld over 551.243 huishoudens (1 januari 2019). Er zijn dus veel huishoudens met meer dan één auto. Anderzijds is het aandeel autobezit slechts 36% (dus 64% zonder auto) onder de Brusselse huishoudens waarvan de referentiepersoon tussen de 18 en 30 jaar oud is. Dat wordt bevestigd door de daling van het aantal behaalde rijbewijzen. Tegelijk blijft het gebruik van de fiets toenemen.

Officiële uitleg

Omwille van de objectiviteit wordt het economische aspect niet over het hoofd gezien door BISA. Zo constateert het instituut in een analyse van juli 2019 een “daling van de koopkracht van de Brusselaars sinds het begin van de jaren 2000, terwijl het budget voor huisvesting groot en niet verminderd kan worden in Brussel.” Dit heeft uiteraard invloed op de mogelijkheid om een auto te kopen. Daarnaast kunnen andere factoren ertoe leiden dat een huishouden kiest om geen auto te nemen:

• De auto wordt minder aantrekkelijk in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
• De plaats van de auto in de openbare ruimte wordt aangevochten.
• Het aandeel van de weg bestemd voor de auto neemt af, zowel voor rijden als voor parkeren.
• De verkeersdrukte neemt toe, zowel binnen het gewest als erbuiten.
• Een verandering in attitude naar de auto toe, vooral onder jongere generaties.