Mobiliteit / Files in Brussel sterk afgenomen, aldus verkeersanalysebureau Inrix

In 2021 stond Brussel volgens de Inrix-ranking, die gebaseerd is op gps-reistijden, op de 3e plaats van de steden met de meeste files ter wereld. Volgens het klassement van 2022 zou het verkeer met 27% zijn afgenomen, wat Brussel op de 17e plaats zet, met een tijdsverlies in de spits van 98 uur per jaar tegenover 134 uur in 2021. Het Brusselse gewest staat tussen Istanboel (Turkije) en Medellín (Colombia) in. De top drie bestaat uit Londen (156 u, +5%), Chicago (155 u, +49%!) en Parijs (138 u -1%). Moskou, doorgaans een van de steden met de meeste files ter wereld, staat niet meer in de ranglijst.

België en Europa

Londen en Parijs staan onvermijdelijk in de top 2 in Europa, gevolgd door Palermo in Sicilië, met 121 verliesuren per jaar. Brussel staat op de 6e plaats, net na Rome. Wat de andere Belgische steden betreft, staat Antwerpen op de 68e plaats (61 u), Luik op de 181e (40 u), Namen op de 205e (41 u), Bergen op de 234e (38 u), Kortrijk op de 388e (29 u) en Charleroi op de 478e (23 u). Gent is niet opgenomen in deze ranglijst van de 500 drukste steden. Als we kijken naar 2019, vóór de Covid-crisis, zat Brussel 3 jaar geleden op 140 verliesuren per jaar. In 2022 is het verkeer volgens Inrix dus met 30% gedaald. In Namen zijn de files het sterkst afgenomen, met een daling van 45% in 3 jaar tijd. Charleroi daarentegen is de enige Belgische stad met een toename van het verkeer ten opzichte van 2019: +14%.

Voor en na corona

In 39% van de stedelijke gebieden in de VS (116 van de 295) en 42% van die in Europa (249 van de 593) lagen de vertragingen door files boven het niveau van vóór de komst van Covid (2019). In het VK namen de files in stedelijke gebieden met 72% toe (79 van de 110), terwijl in Duitsland 51% van de stedelijke gebieden meer door files geteisterd werd dan in 2019 (37 van de 72). Inrix geeft ook aan dat de brandstofprijs uiteindelijk weinig invloed heeft op het autoverkeer. Een bewijs dat het gebruik van een gemotoriseerd vervoermiddel voor veel pendelaars geen eigen keuze is, maar een noodzaak.

Wat zijn de oorzaken?

Filemoeheid, een nieuw milieubewustzijn en telewerken hebben veel pendelaars en bewoners ertoe gebracht hun privé- en werkschema's en dus hun mobiliteit te reorganiseren. Met name door de auto te combineren met de fiets. Telewerken heeft ertoe geleid dat sommige verkeersopstoppingen zijn verplaatst naar voorsteden die er voordien gespaard van bleven. Telewerkers verplaatsen zich meer binnen hun woonplaats dan wanneer ze forensen waren. De reistijden zijn ook meer gespreid, waardoor het verkeer onvoorspelbaarder wordt. Vooral Chicago lijdt onder dit fenomeen van hybridewerken thuis en op kantoor. Inrix wijst ook op het falen van het openbaar vervoer, waarvan de diensten niet altijd meer aan de behoeften voldoen.

Good of bad move?

Inrix geeft aan dat de recessie die in 2023 wordt verwacht, de verkeersdrukte in de spits kan verminderen. Een reorganisatie van de mobiliteit op bepaalde strategische punten kan de situatie echter ook veranderen. Met uiteenlopende resultaten. Een deel van het verkeer richting kantoorgebieden of stadscentra wordt soms verlegd. Dat bevrijdt de stedelijke kern weliswaar enigszins, maar maakt de bereikbaarheid per auto moeilijker en zorgt voor meer files rond de stad. De mobiliteitsplannen die bijvoorbeeld in Brussel (Good Move), Gent en Namen zijn uitgevoerd, hebben ongetwijfeld een deel van het autoverkeer verdreven of mensen ertoe aangezet hun mobiliteit te wijzigen of zelfs andere bestemmingen te kiezen. Bovendien heeft de aanwezigheid van bouwwerven onvermijdelijk gevolgen voor de reistijden. Zo zullen de aangekondigde grote werkzaamheden in de tunnels van de Europese wijk vanaf 2025 Brussel ongetwijfeld hoger op de ranglijst zetten.