Korte tests / Mazda MX-30 e-Skyactiv R-EV (2023) - met wankelmotor als range extender

Dat de puur elektrische Mazda MX-30 nooit echt potten heeft weten te breken bij het koperspubliek, heeft veel, zo niet alles te maken met de keuze van zijn ontwerpers om het bij een kleine batterij van 35 kWh (30 kWh netto) te houden, waardoor de facto het rijbereik niet eens 200 kilometer bedroeg. En dan mogen de Japanners nog zo volhouden dat een kleine batterij lichter, minder duur en ‘ecologischer’ is (vanwege minder energierovend om te bouwen en minder behoefte aan zeldzame metalen), maar als je rijbereik zo drastisch ingeperkt wordt, heb je daar weinig boodschap aan.

Dat hebben ze ook bij Mazda begrepen, en dus hebben ze de MX-30 uitgerust met een range extender: in deze nieuwe R-EV-variant doet een kleine benzinemotor dienst als generator om de batterij indien nodig bij te laden. Vaarwel, range anxiety! 

Concept Mazda MX-30 e-Skyactiv R-EV

Voor de range extender in deze R-EV heeft Mazda een originele keuze gemaakt. Onder de motorkap ligt namelijk een kleine en atmosferische wankelmotor met één rotor. Die heeft een inhoud van 830 cc (het equivalent van 1700 cc bij een klassieke motor) en ontwikkelt 75 pk en 117 Nm. Voor een goed begrip: hij drijft nooit de (voor)wielen aan, maar kan enkel ingeschakeld worden om de batterij op te laden. Omdat de benzinetank van 50 liter nog ergens een plek moest krijgen, werd die batterij wel zowat de helft kleiner dan bij de puur elektrische MX-30: ze heeft nog maar een inhoud van 17,8 kWh bruto (ongeveer 15 kW netto). De elektromotor kreeg er dan weer 25 pk bij en ontwikkelt nu 170 pk (en 260 Nm). De batterij opladen kan driefasig op wisselstroom (11 kW), ‘snelladen’ kan met maximaal… 36 kW.

Volgens de Mazda-ingenieurs schuilt het voordeel van een wankelmotor in zijn compacte formaat en zijn lage gewicht: mede doordat hij helemaal van aluminium is, weegt deze krachtbron zowat 15 kilogram minder dan een gelijkwaardige traditionele motor. Het klassieke verwijt aan het adres van de wankelmotor – zijn hoge verbruik – zou hier niet spelen doordat hij altijd op een constant en optimaal toerental draait. Allemaal goed en wel, maar die verbrandingsmotor en zijn benzinereservoir maken deze MX-30 e-SkyActiv R-EV als puntje bij paaltje komt wel iets zwaarder dan de zuiver elektrische versie. 

Als bestuurder kun je kiezen uit drie rijprogramma’s: normaal, EV en Charge. In de eerste stand rijdt de MX-30 elektrisch tot het batterijpeil onder de 45 procent zakt – of tot wanneer je tijdelijk meer vermogen vraagt door het gaspedaal helemaal weg te trappen. In de EV-modus komt de wankelmotor pas in actie wanneer de batterij zo goed als helemaal leeg is – op die manier kun je maximaal elektrisch rijden wanneer dat nodig is, bijvoorbeeld in een lage-emissiezone. In de Charge-stand tot slot gebruik je de range extender om de batterijen op een bepaald niveau te houden (in te stellen tussen 20 en 80 procent), zodat je later op je route verzekerd bent van genoeg elektrische ‘jus’.

Goed om te weten is dat de Mazda MX-30 e-Skyactiv R-EV met zijn officiële WLTP-uitstoot van 21 g CO2/km technisch en fiscaal beschouwd wordt als een plug-inhybride. Met alle gevolgen van dien voor zijn aftrekbaarheid. Het betekent ook dat hij – ondanks een basisprijs van minder dan 40.000 euro – niet in aanmerking komt voor de premie van 5.000 euro voor de aanschaf van een elektrische auto die Vlaanderen vanaf 2024 wil invoeren.

Rijgedrag Mazda MX-30 e-Skyactiv R-EV

Het interieur van de R-EV verschilt niet echt van dat in de elektrische versie: we vinden dezelfde zensfeer terug, inclusief degelijke materialen en hoogwaardige afwerking. Rijden doet deze Mazda MX-30 ontspannen, vloeiend en stil… zolang de wankelmotor zich tenminste koest houdt. Het is dan ook aangenaam de stad doorkruisen in elektrische modus, met een aandrijfgeheel dat stevig, maar nooit brutaal uit de hoek komt, en een ophanging die een goed comfort verzekert.

Ook deze hybride uitvoering nodigt niet uit tot een agressieve rijstijl. Een stevige trap op het gaspedaal – bijvoorbeeld bij het uitrijden van de bebouwde kom – betekent trouwens onvermijdelijk dat de wankelmotor wakker wordt, wat je meteen gewaarwordt aan zijn jammerende klank. Op zich is dat geluid nog best discreet, alleen valt het in deze stille omgeving nu eenmaal harder op.

Daarnaast moeten we toch ook vaststellen dat de elektrische kilometers er snel doorgejaagd zijn. Voor langere ritten zul je dus moeten leren leven met dat zeurderige geluid op de achtergrond. Op zich is van de range anxiety met de elektrische MX-30 geen sprake meer, maar je hebt nu wel een dubbel verbruik: stroom én benzine. Na onze testrit van ongeveer 200 kilometer in en rond München gaf onze boordcomputer aan dat we gemiddeld 5,3 l/100 km hadden verbruikt… boven op de 15 kWh aan stroom.

Akkoord, we hebben ook wel stevig doorgejast, inclusief een heel stuk ongelimiteerde Autobahn waarbij we constant aanschurkten tegen de topsnelheid van 140 km/u. In meer alledaagse omstandigheden moet dat dus zeker beter kunnen, al mag je dus nooit vergeten dat je voor een idee van je brandstofkosten de twee verbruiken in rekening moet brengen.

Verdict Mazda MX-30 e-Skyactiv R-EV

Met zijn wankelmotor als range extender komt de Mazda MX-30 e-SkyActive R-EV tegemoet aan het grootste gebrek van de puur elektrische versie: het rijbereik gaat van minder dan 200 kilometer naar meer dan 650 kilometer. De integratie is bovendien erg geslaagd en ook deze R-EV rijdt bijzonder aangenaam. En als kers op de taart vraagt Mazda er geen meerprijs voor – beide varianten kosten exact evenveel.

Alleen verbruikt deze R-EV nu naast elektriciteit ook benzine, wat er niet langer een EV van maakt, maar wel een seriële plug-inhybride. Met alle fiscale gevolgen van dien, onder meer voor zijn aftrekbaarheid. Gelukkig blijven zijn BIV en zijn jaarlijkse verkeersbelasting nog redelijk, dankzij een theoretische CO2-uitstoot van amper 21 g/km en een fiscaal vermogen van 9 PK.