Markt / Stellantis zegt alle dealercontracten op

Stellantis heeft alle contracten met zijn Europese dealers opgezegd, met een opzegtermijn van twee jaar die ingaat op 31 mei 2021. Een donderslag bij heldere hemel voor de dealers. Dit radicale besluit zou zijn oorsprong vinden in een beslissing van een Oostenrijkse rechtbank. Stellantis laat echter weten dat er milieukwesties en Europese reglementeringen achter de beslissing schuilen. De constructeursgroep, die 14 merken in portefeuille heeft waaronder Alfa Romeo, Citroën, DS, Fiat, Jeep, Opel en Peugeot, is van plan de opzegtermijn te gebruiken om "een duurzaam distributiemodel te bevorderen door te steunen op een efficiënt, effectief en geoptimaliseerd distributienetwerk voor meerdere merken".

Nieuwe strategie

Stellantis is de eerste autogroep die opzeggingen aankondigt voor zijn dealercontracten in afwachting van de nieuwe "BER"-vrijstellingsverordeningen (Block Exemption Regulation) voor zowel de algemene (31 mei 2022) als de voorverkoop (31 mei 2023) van de EU. Deze regels, die zich nog in de ontwerpfase bevinden, zouden de relatie tussen autofabrikanten en hun dealers kunnen veranderen. De Commissie heeft de teksten echter nog niet bekendgemaakt, aangezien de procedure nog niet is afgerond. De groep anticipeert hiermee dus op veranderingen die nog niet in steen zijn gebeiteld. Tenzij Stellantis van plan is radicaal van strategie te veranderen en de dealers te transformeren tot aflevercentra om de online verkoop te bevorderen!

Onzekerheid bij de verdelers

Deze aankondiging heeft uiteraard gevolgen voor de Stellantis-dealerbedrijven (80 in België: 30 ex-FCA en 50 ex-PSA). Zij zijn bang om "twee jaar lang in onzekerheid te leven", zoals Christian Rampelbergh, algemeen secretaris van Traxio GDA, ons vertelde. Sommige distributeurs hebben schulden door hun onroerend goed. Zij maken zich ook zorgen over hun vaste kosten en hun relaties met klanten en banken als gevolg van dit besluit van Carlos Tavares, de CEO van Stellantis. Hij lijkt de weg te bereiden voor grote structuren die alle merken van de groep dekken op een paar belangrijke punten.

Communicatie naar het netwerk

In de mededeling van de groep is ook sprake van een "nieuw distributienetwerk dat [...] is geselecteerd op basis van objectieve criteria en essentiële factoren". De groep belooft samen te werken met de dealers: "de vertegenwoordigers van de dealers zullen worden uitgenodigd op vergaderingen en zullen dus bijdragen tot de ontwikkeling van de toekomstige distributieplannen en -strategieën van de groep, die de weg zullen vrijmaken voor het nieuwe distributiesysteem van Stellantis, rekening houdend met het BER-kader vanaf juni 2023". 

Proces verloren in hoger beroep

Het is echter moeilijk om geen parallellen te trekken tussen dit besluit - dat erg plots en en radicaal lijkt - en een rechtszaak in Oostenrijk. Na verscheidene beroepen heeft het Hooggerechtshof voor Kartels op 21 maart eindelijk de veroordeling van Peugeot Oostenrijk bevestigd na een klacht van een dealer van het merk in Büchl. Hij beschuldigde het merk ervan misbruik te maken van zijn macht door het mededingingsrecht te schenden.

Hij zei dat hij te lijden had onder het "verstikkende" systeem van PSA-vereisten en vergoedingsvoorwaarden. Hij gaf met name de schuld aan variabele marges op basis van tevredenheids- en "mystery shopping"-onderzoeken en het niet verstrekken van een vergoeding van 100% voor bepaalde reparaties onder garantie. De Oostenrijkse rechtbanken volgden hem en veroordeelden dus de Peugeot-importeur wegens machtsmisbruik ten opzichte van onafhankelijke dealers.

Toekomstige moeilijkheden?

Veel autodistributiebedrijven in heel Europa hebben zwaar geïnvesteerd om comfortabele en moderne ruimten aan te bieden, rekening houdend met de eisen van de verschillende merken. Deze investeringen waren gepland op basis van een distributiebedrijfsmodel. Het lijkt er echter op dat we steeds meer in de richting gaan van een model waarbij de dealer een afleverpunt wordt voor bestellingen die online of rechtstreeks bij de constructeur worden geplaatst, met vaste prijzen en voorwaarden.

Een fenomeen dat zou kunnen groeien met de elektrische auto. Vooral omdat ook het werk in de werkplaatsen door deze nieuwe strategie en de opkomst van de elektrische wagen zal worden verminderd. We mogen ons dus verwachten aan herstructureringen en de vorming van dealergroepen om te kunnen blijven bestaan. Maar ook sluitingen liggen binnen de lijn der verwachtingen...