Ontcijferd / Een dieselauto zou de gemeenschap 700 euro per jaar kosten

Volgens een studie van KU Leuven die werd overgenomen door de Franstalige krant l’Echo, zou een dieselauto de gemeenschap jaarlijks gemiddeld 700 euro kosten. Nog volgens de studie zouden alleen benzinewagens betalen voor de vervuiling die ze veroorzaken.

Nasleep van de zaak VW

Deze aankondiging is natuurlijk een gevolg van het VW-schandaal, dat de onderzoekers van de universiteit ertoe aangezet heeft hun wiskundig model te herzien. Want tot dusver schatten ze dat de jaarlijkse subsidie voor een diesel 184 euro per jaar bedroeg op basis van 10.000 afgelegde kilometers, wat minder was dan voor een elektrische auto – de forse subsidies maakten die duurder voor de staat, namelijk 294 euro, eveneens met een jaarlijks aantal kilometers van 294 euro. Daarin zit natuurlijk de uitstoot van CO₂ verrekend – wat echter in het voordeel van een diesel speelt gezien het lagere verbruik van die motoren – maar ook die van zogenaamde ‘atmosferische’ vervuilende stoffen, die verantwoordelijk zijn voor lokale pollutie, bijvoorbeeld de beruchte stikstofoxides, die zure regen veroorzaken (NOx), onverbrande koolwaterstoffen (HC), koolstofoxides (CO), niet-methaan-koolwaterstoffen (NMHC) en roetpartikels en nanodeeltjes (PM).

Deze vorsers zijn zich er dus blijkbaar ook bewust van geworden dat de officiële uitstootcijfers uiteindelijk erg verschillen van de realiteit, nochtans een erkend feit dat ook niet wordt ontkend door de autosector (zoals Carlos Ghosn recent nog vertelde). De Europese overheden hebben dan ook een weinig realistisch normsysteem uitgewerkt, dat op dit moment echter de enige betrouwbare basis is om de verschillende producten op de markt met elkaar te vergelijken. Op dat vlak verschilt de auto niet van een huishoudtoestel en de verplichte aanduiding met betrekking tot het verbruik.

Hoger

De onderzoekers hebben dan ook hun berekeningen overgedaan, om tot de conclusie te komen dat diesels meer gesubsidieerd worden dan elektrische auto’s of benzinewagens. Volgens hen zou het feit dat diesels vervuilender blijken te zijn en er minder accijnzen worden geheven op de brandstof, maken dat een diesel de gemeenschap per auto 464 euro per jaar zou kosten op basis van 10.000 kilometer per jaar. Wat dus neerkomt op bijna 700 euro als we die kost extrapoleren naar een jaarlijks aantal afgelegde kilometers van 15.000 kilometer, wat overeenkomt met het gemiddeld aantal kilometers per jaar dat een dieselauto in België rijdt. Voor een elektrische auto zou die kost slechts 294 euro per jaar bedragen, terwijl de kosten die een benzinewagen veroorzaakt, net gecompenseerd worden, als gevolg van de hogere accijnzen en het lagere niveau van vervuiling.

Juiste berekening?

Een interessante oefening, maar toch rijzen er tal van vragen. De onderzoekers geven namelijk niet aan welke vermenigvuldigingscoëfficiënt ze gebruikt hebben bij de berekening van de vervuilende uitstoot. Hebben ze de Amerikaanse metingen gebruikt van de motoren waar het VW-schandaal rond draait en waaruit een uitstoot bleek die tot 40 keer hoger lag dan de norm? En ze lijken ook geen rekening te houden met het feit dat – op dit moment weliswaar – niet heel het wagenpark betrokken is bij het dieselschandaal, en zelfs niet alle Volkswagens die rondrijden.

Bovendien is het vreemd dat de berekening een status quo geeft voor benzinewagens, die in de praktijk even goed meer uitstoten dan bij de normcyclus. Ruwweg gaat het hier om een factor 3 tot 6. Zeggen dat de uitstoot van benzinewagens volledig gecompenseerd wordt, lijkt dan ook enigszins gedurfd, want we weten dat benzinemotoren met directe injectie en turbo eveneens NOx uitstoten. En die zijn nog niet verplicht een NOx-katalysator of -filter te hebben, zoals dat wel het geval is voor een diesels.

Oplossingen?

Als oplossing bevelen de auteurs van het onderzoek aan om de fiscale behandeling van de verschillende brandstoffen opnieuw in evenwicht te brengen, dat wil zeggen de accijnzen op diesel verhogen en stoppen met het fiscaal bevoordelen van elektrische auto’s. Een maatregel die trouwens al bezig is sinds de fameuze fiscale bocht van de huidige regering (stijging van de dieselprijs met 1,3 centiemen per liter tegen 2018). De onderzoekers racen overigens aan dat de overheden zich minder toespitsen op CO₂ en meer op de uitstoot van andere vervuilende stoffen, wat overigens perfect voor de hand lijkt te liggen. Ze suggereren ook dat we vroeg of laat zullen moeten overstappen op een kilometerheffing voor het vervoer van personen, zoals binnenkort al wordt ingevoerd voor vrachtwagens. Bij een dergelijk systeem zou de belasting dan afhankelijk kunnen worden gemaakt van de plaats en het moment waarop het voertuig wordt gebruikt, wat het ook mogelijk zou maken fileproblemen beter te managen. Weinig nieuws onder de zon dus…