Ontcijferd / Stijgende olieprijzen: gevolg van nieuwe politiek in Saoedi-Arabië

In 2016 verzette Saoedi-Arabië hemel en aarde om de OPEC en andere olieproducerende landen te overtuigen om hun productie te verminderen om zo de voortdurende prijsdaling tegen te gaan. De bedoeling was om de prijs per vat terug op te drijven. De strategie heeft de koers weer tot boven de 50 dollar per vat gekregen, maar daarna kwam er niet veel meer bij. Daardoor is het plan deels mislukt. Onlangs zijn de prijzen echter weer beginnen stijgen. Dat gebeurde een eerste keer in september, maar dat is bijna traditioneel met de komst van de winter in het noordelijke halfrond. Maar vooral sinds begin november is de koers nog veel sterker gaan stijgen. En daar zit het akkoord tussen de OPEC en de 11 andere olieproducerende landen voor niets tussen.

Voormalige ministers in de gevangenis

De prijsstijging is te danken aan de troonopvolger prins Mohammed bin Salman – “MBS” – die zich openlijk uitspreekt voor een gematigde islam, die meer open staat voor de wereld. Hij heeft een comité opgericht dat de corruptie op de hoogste niveaus van het land moet uitroeien. En hij gaat krachtdadig te werk: een aantal voormalige ministers en rijke investeerders zijn gearresteerd. Door invloedrijke mensen en zelfs leden van zijn eigen familie te laten opsluiten, profileert MBS zich als een sterke leider die klaar is om zijn vader, koning Salman (81 jaar), op te volgen. MBS zou ook iets te maken hebben gehad met de beslissing van het land om vrouwen toe te laten om met de auto te rijden. Hij heeft met andere woorden geen schrik om de gevestigde orde overhoop te gooien.

Politieke instabiliteit

Deze zuiveringsoperatie op het hoogste niveau lijkt in de ogen van investeerders onstabiel. De machtsovername door Mohammed bin Salman in het land met de grootste olievoorraad ter wereld doet daarom de prijs van een vat ruwe aardolie stijgen. Dat lijkt goed nieuws voor het land, maar het zou Saoedi-Arabië kunnen doen wankelen als deze krachtmeting tot een diepe crisis zou leiden. In dat geval zou het land aan invloed kunnen verliezen binnen de OPEC. Temeer omdat het ook op gespannen voet leeft met Iran door het netelige dossier rond het conflict in Jemen.

Onzekere toekomst

Het is dus moeilijk om voorspellingen te maken over de evolutie van de olieprijzen: blijven ze stabiel, gaan ze omhoog of zullen ze weer ineenzakken? Alles lijkt af te hangen van de stabiliteit van Saoedi-Arabië na de zuiveringsacties van de troonopvolger, maar ook van de crisis met Iran en de reacties van de OPEC-leden en andere olieproducerende landen, waaronder de Verenigde Staten. Bovendien kwam op 3 november jongstleden nog een andere belangrijke aankondiging: in Mexico is een grote olie- en gasbron gevonden.

Mexicaanse olie

Dankzij die ontdekking kan Mexico vanaf 2020 zijn productie opvoeren. De bron, die is gevonden in de staat Veracruz, zou goed zijn voor naar schatting 1,5 miljard vaten. Dat zou de druk een beetje van de markt kunnen halen, zeker als het Centraal-Amerikaanse land zou beslissen om het spel van de OPEC niet meer mee te spelen en te kiezen voor deze nieuwe bron van inkomsten. Temeer omdat Mexico sinds juli 2017 privé-investeerders toelaat om zelf op prospectie te gaan.