Eerste test / Mercedes X-Klasse: Premium inbreker

Het concept

Het wordt weleens vergeten, maar Mercedes heeft een echte geschiedenis in de zuivere offroaders, vooral via de evergreens Unimog (sinds 1956) en G-Klasse (1979). Die laatste wist in 1983 zelfs Parijs-Dakar te winnen dankzij het duo Ickx-Brasseur. Dat erfgoed hebben zijn Duitse premiumrivalen niet, zelfs al heeft Audi vierwielaandrijving wel toegankelijk gemaakt voor het grote publiek met zijn Quattro-lijn, die vooral voor weggebruik bedoeld is. Maar het is dus geen verrassing dat we Mercedes vandaag in de pick-upmarkt zien opduiken. In plaats van zelf een model van nul af aan te bedenken, heeft het gebruik gemaakt van zijn samenwerking met de Alliantie Renault-Nissan, die eerder al heeft geleid tot het klonen van de Renault Kangoo in de Mercedes Citan en tot het gebruik van Franse motoren in modellen van het merk met de ster. De X-Klasse is daarom ontwikkeld op de techniek van de Nissan Navara, die ook als basis heeft gediend voor de Renault Alaskan. Het helpt natuurlijk dat de Japanner een van de beste pick-ups op de markt is. Een en ander leidt tot de eerste Duitse ‘premium’ pick-up.

Wat er verandert

Op technisch vlak verandert er niet zo veel. Het begint al bij de motoren die bij de lancering beschikbaar zijn: de 2.3-diesel van Renault-Nissan, met 163 pk (en 403 Nm) wanneer hij een enkele turbo gebruikt (X 220d) of met 190 pk (en 450 Nm) voor de biturboversie X 250d. Ook de versnellingsbakken zijn oude bekenden, zowel de manuele zesbak als de automaat met dubbele koppeling en 7 verhoudingen. Tot daar is er niets nieuws te rapen. Maar Mercedes heeft zich wel over de ophanging gebogen om de afstelling daarvan te verfijnen en specifieke schokdempers te installeren, gerichte verstevigingen aan te brengen (om het ladderchassis stijver te maken maar ook om minder trillingen naar het interieur te laten doordringen), de sporen te verbreden en in het interieur de schouderruimte met 2,5 centimeter te vergroten. De X-Klasse is 4 centimeter langer dan de Navara, 7 centimeter breder en 2 centimeter lager, wat deels te danken is aan een 10 millimeter lager koetswerk om de stabiliteit op de weg te verbeteren.

In het interieur is meer werk gestoken en het sluit nauwer aan bij het Mercedes-universum. Dat zie je aan de gebruikte materialen en het nieuwe ontwerp van het dashboard, dat sterk verschilt van dat van het Frans-Japanse duo. Bovenop de middenconsole zien we het multifunctionele scherm en de ronde ventilatieroosters die zo typisch zijn voor Mercedes. Ook het stuurwiel is specifiek. Kortom, de populaire oorsprong van deze X-Klasse is goed weggeschminkt. Verder blijft deze pick-up een achterwielaandrijver waarvan de vooras tot 100 km/h door de bestuurder kan worden aangekoppeld. Opgelet echter: bij gebrek aan een middendifferentieel kan dit enkel op losse ondergrond, want anders ziet de mechaniek te veel af. Half 2018 komt samen met een V6-diesel van 258 pk een echte permanente vierwielaandrijving met middendifferentieel. Liefhebbers van zwaar terreinwerk zullen blij zijn dat er een reductiebak is (veldversnelling) en dat je als optie een vergrendelbaar achterdifferentieel kan krijgen. Daardoor kan hij 3,5 ton slepen en 1,1 ton bagage (of 17 vaten bier van 50 liter, waarmee de Teutoonse wortels van de X-Klasse duidelijk worden) in de laadbak meenemen. Die laatste is verlicht en heeft een laadklep die zich onder een hoek van 180 graden laat wegklappen om de toegang tot het laadvlak te vergemakkelijken.

Hoe hij rijdt

De aanpassingen aan het chassis en de ophanging werpen duidelijk hun vruchten af. Het gevaarte blijkt namelijk relatief comfortabel, al kan hij de typische gebreken van een pick-up niet helemaal afschudden, waarmee we willen zeggen dat hij over oneffenheden wat gaat stuiteren. De X-Klasse is ontwikkeld om zware lasten te kunnen torsen en davert dus wat meer wanneer hij onbeladen is. Hij mag dus bij de beste van zijn segment aansluiten, maar slaagt er niet in om beter te doen dan een Ford Ranger of een Volkswagen Amarok. Zijn draaicirkel van 13,4 meter en zijn stuur (dat enkel in de hoogte kan worden versteld) dat meer dan 3 omwentelingen tussen de twee aanslagpunten vereist maken hem ook niet bepaald wendbaar op bochtige stukken, en al zeker niet in de stad.

Budget & uitrusting

Op het moment dat we dit schrijven, hebben we nog geen definitieve prijzen voor België. We kunnen dus moeilijk een uitspraak doen over de verhouding prijs-uitrusting. We weten echter wel dat het gamma begint bij 30.940 euro exclusief btw en dat er drie uitrustingsniveaus zijn: Pure, Progressive en Power. Elk daarvan heeft andere uiterlijke kenmerken die aansluiten bij zijn respectieve roeping: de eerste gaat voor “klassiek en robuust”, de tweede richt zich tot klanten die op zoek zijn naar “comfort en luxe” en de derde is voor “hippe stadsbewoners (!)”. Om daarmee te gaan beweren dat een 5,34 meter lange pick-up zich op zijn gemak voelt in de stad vinden we een grote stap te ver gaan. Maar we mogen niet vergeten dat pick-ups een erg gunstige fiscaliteit kennen: geen belasting op inverkeerstelling, erg beperkte verkeersbelasting, 100 procent aftrekbaar als hij professioneel wordt ingezet (75 procent als hij privé wordt gebruikt) en een btw die 100 procent aftrekbaar is voor professionelen en 50 procent voor particulieren. In vergelijking met een G-Klasse of zelfs een GLE geeft dat al stof tot nadenken…

Concurrentie

Als we vertrekken van een X-Klasse 220d met 163 pk, manuele versnellingsbak en Double Cab (de enige beschikbare koetswerkconfiguratie) komen we bij een startprijs van 30.940 euro exclusief btw. De prijsvork van een vergelijkbare Renault Alaskan (dCi 160) varieert van 29.500 tot 40.300 euro afhankelijk van de opties en het uitrustingsniveau, terwijl de Nissan Navara onder dezelfde omstandigheden 28.250 tot 31.100 euro kost.

Ons verdict

De Mercedes X-Klasse mag dan wel technisch gebaseerd zijn op de Nissan Navara, visueel weet hij toch sterk afstand te nemen van dat model. Hij deelt geen enkel koetswerkpaneel met zijn donor, terwijl ook het interieur volledig herwerkt is. Ook het chassis evolueert, zonder dat het daarom echter de typische gebreken van een lege pick-up kan verbergen. Toch vormt deze X-Klasse een aangename verrassing. Revolutionair is hij niet, maar hij kan wel concurreren met de besten in zijn segment, terwijl hij bovendien zijn prestigieuze merklogo kan laten doorwegen.