Industrie en economie / Zelfrijdende auto: autonoom, maar niet bij keuze tussen leven of dood

Overal ter wereld wordt druk nagedacht over de zelfrijdende auto. Er wordt positief en negatief over gesproken, vaak een beetje van de twee, want men verwacht dat hij zeer zinvol wordt onder bepaalde omstandigheden en minder onder andere. Zo staat BMW voor een dilemma: hoe moet je het zo heilige rijplezier vrijwaren als de bestuurder niet meer… stuurt? Dat is een stevig debat, maar er komen ook andere vragen uit voort, zoals hoe de auto ethische beslissingen moet nemen. Hoe moet de computer kiezen welke mensen hij doodt en welke hij in leven houdt wanneer een ongeval onvermijdelijk wordt? Bij BMW heeft men misschien een antwoord.

Wetgever moet regels maken

Uiteraard worden niet enkel autobouwers geconfronteerd met deze keuze. Ook regeringen en wetgevers moeten erover nadenken. De mensen die onze wetten moeten maken leken tot op heden mee te gaan in de retoriek van de autobouwers dat zelfrijdende auto’s levens redden omdat ze minder bij ongevallen betrokken geraken, maar vandaag lijkt een nieuwe gedachtegang op te duiken. Wie is er namelijk verantwoordelijk bij een fout van het systeem of als er doden vallen?

In het midden

Deze legale en ethische problemen zullen trouwens de zelfrijdende auto nekken, zo menen bepaalde verantwoordelijken bij BMW, waaronder ook Ian Robertson, lid van de Raad van Bestuur en verkoopverantwoordelijke voor het merk. Hij meent namelijk dat het toekomstige wettelijke kader autonome voertuigen zal uitsluiten nog voor ze echt kunnen op de weg komen. “Ik vermoed dat de meeste overheden hetzelfde zullen denken over hoe ver autonomie mag gaan. Volgens mij zal een volledig zelfstandige auto nooit toegelaten worden. Het wordt te complex”. Voor Robertson zijn er te veel morele implicaties en “zelfs al kan de auto door zijn algoritmes een keuze maken, dan nog denk ik niet dat wij ooit zullen worden geconfronteerd met de keuze tussen leven of dood”. Hij denkt daarmee hetzelfde als de publieke opinie zoals die onlangs werd gepeild door het MIT in een recent onderzoek.

Niet rijp

Voor Robertson “is de technologie nog niet rijp. Eerst moet alles perfect werken”, maar zo ver zijn we nog lang niet. Het lijkt voor de hand te liggen dat zelfrijdende voertuigen foutloos moeten werken voor ze door het publiek kunnen worden aanvaard. En dat zal nog veel werk vergen, met een volledige herziening van onze transportinfrastructuur en de overkoepelende regels. Kortom, de zelfrijdende auto is een mooi concept, maar hij is nog lang niet klaar om te worden ingezet, zoals professor Chris Tampere ons trouwens al vertelde in een interview.