Ecologie / Portugal: inwoners zijn tegen lithiummijn

De inwoners van de dorpjes in het noorden van Portugal vrezen dat zo’n lithiummijn hun leefmilieu zal vervuilen en zowel het landschap als hun levenskwaliteit zal veranderen. De inzet is zo hoog (economisch en ecologisch, want deze mijn is bestemd voor elektrische auto’s), dat het schijnbaar een ongelijke strijd wordt. Het lithium dat de auto-industrie gebruikt, wordt hoofdzakelijk gehaald uit Zuid-Amerika (Bolivia, Chili en Argentinië op kop), maar ook uit Australië, China, Congo, de Verenigde Staten en Rusland. Er zijn wereldwijd ontginningen van dit alkalimetaal, waaronder ook in Portugal. Dat is het Europese land met de meeste bruikbare lithium, samen met Finland. Er gebeurt prospectie om te zien hoe Europa op industriële schaal de mijnen kan benutten.  

Belangrijke Europese reserve

Portugal heeft de ambitie om de grootste leverancier van lithium in Europa te worden. Het heeft aan het Brits-Australische bedrijf Savannah Resources de toestemming gegeven om verkenningsboringen uit te voeren in het noorden van het land, in Covas do Barroso, met als doel in de openlucht een mijn te installeren. Dat is een taak die het bedrijf ook al uitvoert in Finland, Mozambique en Oman. In Portugal heeft het bedrijf een exploitatiezone van ruim 5,5 kilometer lang en 2,5 kilometer breed verkregen (het equivalent van 540 voetbalpleinen) in een bergachtige streek met een dennenbos, dichtbij historische dorpjes. Deze geografische situatie zet meerdere verenigingen aan om te protesteren en de opening van deze mijn volgend jaar te voorkomen. Savannah Resources schat dat er zo’n twintig ton lithium ligt die kan dienen voor elektrische mobiliteit.

Schrik

De bewoners en heel wat ngo’s vrezen vooral de impact van de ontginning op de bodem en het bos, want deze activiteit vraag veel water en energie, waardoor de bodem opdroogt. Bovendien kan het afval van de mijn de rivier vervuilen. De mijnbouwwerkzaamheden, de opgravingen en de verplaatsing van bouwmachines en vrachtwagens zullen veel stof en microdeeltjes doen opwaaien, wat de luchtkwaliteit van de bewoners beïnvloedt. Bovendien ligt de mijn in de buurt van huizen (800 meter) en dat zal tot geluidsoverlast leiden want de operatie zal elke dag 24 uur op 24 draaien. Tot slot is er uiteraard het verlies van een groot stuk bos en het risico dat dit de biologische diversiteit  en de wilde dieren (zoals wolven en haviken) zal verstoren.  

Petities

De inwoners en verenigingen hebben zich georganiseerd om de Portugese overheid en de plaatselijke autoriteiten ertoe aan te zetten dat ze geen toelating geven voor de exploitatie van deze mijn. Meerdere petities werden online gelanceerd. De inwoners trekken vooral de kaart van hun milieukapitaal, aangezien de streek erkend én beschermd wordt als wereldwijd landbouwerfgoed door de UNESCO. De kwaliteit van het water is nog een argument om deze zone te beschermen tegen een mijn. Savannah Resources, dat al 150 boringen heeft uitgevoerd, wil uiteraard niet toegeven. Het bedrijf communiceert nog meer over zijn project. Het verdedigt zich met studies over de bescherming van het milieu. Om het nut van dit project aan te tonen, toont het trouwens twee Tesla’s op de openingspagina van zijn website.