Editoriaal / Opleiden of afleiden?

Ik heb het hier al zo vaak gehad over de horreurs die ik dagelijks op de weg waarneem, dat het een afgezaagd refrein dreigt te worden, maar het is volgens mij belangrijk genoeg om er keer op keer op terug te komen. Goede, verantwoordelijke bestuurders komen in eerste instantie voort uit een degelijke rijopleiding. Laat Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts nu onlangs zijn nieuwe aanpak voor de rijopleiding hebben voorgesteld, met als voornaamste wijzigingen een moeilijkere theoretische proef, het aanleren van meer manoeuvres en een terugkomdag. Akkoord, het zijn verbeteringen, maar ze gaan gewoon niet ver genoeg en ik betreur vooral dat de vrije begeleiding ongemoeid blijft. 

In het drukke verkeer in Vlaanderen is autorijden een ingewikkelde bezigheid, ook al heeft dat doorgaans niets met hoge snelheden of snel te nemen bochten te maken. Auto’s worden technisch van steeds meer snufjes voorzien, om het rijden te vergemakkelijken, maar ook om allerlei andere redenen. Aan de verre einder doemt daarbij de autonoom rijdende auto op, maar ondanks alle hoerageroep alom zal die in de praktijk nog wel eventjes op zich laten wachten. De bestuurder blijft dus nog een hele tijd voor de volle 100 procent verantwoordelijk voor wat hij met zijn voertuig doet, alleen is de afleiding vanuit alle mogelijke hoeken (connectiviteit, entertainment, verkeerssituaties, enzovoort) zovele malen groter dan vroeger en lijkt de bereidheid om de basisprincipes onder de knie te krijgen bij vele hedendaagse aspirant-bestuurders op een laag pitje te staan.

Dat fenomeen wordt nog in de hand gewerkt door de zogenoemde vrije begeleiding. Je met een auto in het verkeer begeven is zo complex geworden dat het best door een professionele begeleider kan worden aangeleerd. Al in mijn tijd (nu meer dan veertig jaar geleden) opteerde ik daarvoor. Niet omdat ik zo weinig fiducie had in mijn vader, maar vooral omdat ik zijn mogelijke slechte gewoonten niet wilde overnemen. En ik hoef maar met een paar vrienden mee te rijden die geen professionele rijopleiding hebben gehad, om te constateren dat er nogal wat aangemodderd wordt achter het stuur.

“De rijopleiding verplicht maken is ondemocratisch”, roepen politici in koor, gewoon omdat ze het lef niet hebben sommige kiezers tegen de haren in te strijken. Voor bijna alle vaardigheden is tegenwoordig een opleiding annex diploma vereist, alleen op het rijbewijs denken we automatisch recht te hebben. Een beter inzicht over wat je eigenlijk aan het doen bent als je auto rijdt (en dan hebben we het niet over enkele manoeuvres perfect uitvoeren), zou iedereen helpen. Dáárover zou de opleiding moeten gaan, met opfrissingscursussen om de zoveel jaren. En om sociale onrechtvaardigheid te vermijden kan makkelijk een systeem uitgedokterd worden om de minder begoeden te helpen. Daar zijn wij Vlamingen/Belgen toch sterk in…