Editoriaal / Tot elkaar veroordeeld

Decennia geleden al voorspelden analisten en CEO’s van grote automerken dat vroeg of laat slechts een vijftal grote constructeurs zouden overblijven om de wereld van rollend schoons te voorzien. Het is inderdaad merkwaardig dat de auto-industrie nog zoveel van elkaar onafhankelijke producenten telt, terwijl dat in andere indu­striële sectoren allang niet meer het geval is. Zonder twijfel heeft dit te maken met de bijzondere emotionele waarde die veel mensen nog aan hun automobiele kleinood verlenen en waarvoor ze dan ook nog meer geld willen uitgeven dan in feite (technisch en economisch gezien) nodig is.

Vandaag staat die hele autowereld op een kantelpunt: de omslag naar alternatieve aandrijvingen en de (half) zelfrijdende wagen plaatst de autobouwers voor zo’n grote uitdagingen en investeringen dat ze die moeilijk zelf/alleen kunnen dragen. Om de haverklap vallen er dus samenwerkingsakkoorden uit de kast, op allerlei gebieden, maar meestal toch op het vlak van technologische ontwikkeling en vernieuwing. Hier en daar zijn er ook kleinere die worden opgeslokt door grotere, denken we maar recent aan PSA dat het af te stoten Opel van GM overnam.

De geschiedenis leert nochtans dat fusies op termijn niet altijd zo lucratief zijn – denken we maar aan DaimlerChrysler een tijd geleden. Wonderman Carlos Tavares schijnt er evenwel toch in te lukken om zijn nu vier merken tellende PSA in de goede (winstgevende) richting te leiden. Datzelfde PSA zou een tijdje geleden ook het hof zijn gemaakt door Fiat Chrysler Automobiles, maar die deal ging (voorlopig?) niet door. Het fanatiek naar een partner op zoek zijnde FCA klopte dan maar aan bij PSA’s grootste (want eveneens Franse) concurrent, Renault.

Op het ogenblik dat wij dit schrijven, lijkt het erop dat de nieuwe baas bij Renault, de van Michelin overgekomen Jean-Dominique Senard, zijn hand enigszins heeft overspeeld. Door min of meer in het geheim in te gaan op de avances van FCA, zonder de grote partner in de eigen Alliantie, Nissan, daarin te kennen, heeft hij de Japanners diep gegriefd. En hij had ze eerder dit jaar al tegen zich in het harnas gejaagd door eerst aan te sturen op een fusie Renault-Nissan onder voorwaarden die de Japanners ook al niet zagen zitten. Senard ziet zich dus nu in de tang tussen woedende Japanners uit de eigen Alliantie en een FCA-groep die ondertussen zijn 50/50-fusiebod heeft teruggetrokken (maar achter de schermen toch nog verder zou onderhandelen). Een doodongeruste Franse minister van Economie (de Franse staat is met 15,1 procent nog altijd hoofdaandeelhouder bij Renault) is recent in Japan gaan overleggen met zijn Japanse collega in een poging de plooien glad te strijken. Wordt ongetwijfeld vervolgd.

Samenwerken kan en moet dus, fuseren is nog een heel ander paar mouwen. De druk om iets te doen aan de sterk oplopende kosten maakt sommige CEO’s zo zenuwachtig dat ze er de rationaliteit bij verliezen. “What’s in it for me?” blijft ook hier de belangrijkste vraag, die overhaaste beslissingen zou moeten vermijden. We zeiden het vroeger al: er breken spannende tijden aan in de autosector, op alle vlakken…