Editoriaal / Wegwerpartikelen?

Achteloos omspringen met dingen die niet van ons zijn of die we met anderen delen, het zit blijkbaar diep in vele mensen ingebakken. Dat constateerden velen al in hun kindertijd, bij speelgoed dat met broers of zussen gedeeld moest worden; dat stelde ik bijvoorbeeld ook vast in mijn studententijd, toen ik een huis en heel zijn inboedel deelde met studiegenoten. Ook Carlos Tavares, grote baas van de PSA-groep, wijst in een interview dat u in dit nummer kunt lezen, op de respectloze manier waarop mensen objecten behandelen die niet (direct) van hen zijn. 
Concreet verwees Tavares naar de elektrische autootjes van de kleine Franse constructeur Bolloré, die onder de naam Autolib’ ter beschikking staan van de Parijzenaars voor een gedeelde vorm van persoonlijk vervoer. Zelf was me ook al opgevallen hoe abominabel deze auto’s er intussen uitzien – zowel aan de buitenzijde als aan de binnenkant. Blijkbaar behandelt niemand ze met de nodige zorg, maar worden ze eerder als wegwerpartikelen beschouwd. Nochtans gaat het hier om een duurzaam en vrij kostbaar goed, waarmee respectvol moet worden omgegaan wil het de levensduur halen die in het Autolib’-project is vooropgesteld.
In allerlei kringen wordt de laatste tijd nagedacht over onze mobiliteitsproblematiek. Het is dan ook ‘van moetens’: als we op deze wijze blijven doorgaan, staan we binnen de kortste keren allemaal stil. Bij de mogelijke oplossingen voor een doelmatiger gebruik van vervoermiddelen hoort ook sharing, het delen van bepaalde vervoermiddelen – en dat kan zowel in tijd als in ruimte zijn. Zo is het hele openbare vervoer een vorm van sharing, want we delen de ruimte waarin we van A naar B worden vervoerd met een heleboel anderen. 
Een andere vorm is delen qua tijd. Dat wil zeggen dat iemand een bepaald vervoermiddel gebruikt wanneer hij dat nodig heeft, maar het in andere periodes ter beschikking stelt van anderen. Denk maar aan fietsen, waar meestal de overheid (in dit geval het stadsbestuur) een aantal tweewielers ter beschikking stelt van zijn bevolking. Maar dat kunnen ook vierwielers zijn, waarbij voorlopig het initiatief grotendeels overgelaten wordt aan privéfirma’s (genre Cambio, Car2Go, DriveNow, Drivy of Zen Car), onder meer vanwege de veel hogere kostprijs.
Die kosten kunnen nog een stuk hoger oplopen als we onverantwoord omgaan met die gedeelde infrastructuur. Het zal van iedereen een grote inspanning vergen om dergelijke initiatieven met het respect te benaderen dat ze verdienen, zo niet zullen ze echt niet van de grond komen. Of we moeten van deze gedeelde vierwielers een soort van onverwoestbare, gedrochtelijke kleine tankjes maken waarin het zeker niet aangenaam toeven zal zijn. Dat is in elk geval de weg die Tavares voorspelt. Willen we daar nu echt voor gaan…?