Editoriaal / Witte terreur

Onlangs was ik met de Jaguar F-Pace (voor de Gedetailleerde Wegtest in het volgende nummer) onderweg op de autosnelweg van de kust richting Brussel. Over een afstand van zo’n 50 kilometer overkwam me (eens te meer en tot drie keer toe) wat iedereen van ons waarschijnlijk vaker tegenkomt dan hem of haar lief is en waaraan nu eindelijk eens paal en perk gesteld zou moeten worden.

Ik was namelijk op de linkerrijstrook tragere wagens aan het inhalen met een snelheid die nog legaal kan genoemd worden – net als een aantal mensen voor mij trouwens, want het was redelijk druk – toen drie keer op rij de haast onvermijdelijke witte bestelwagen agressief kwam bumperkleven en/of met lichtsignalen te kennen gaf dat hij (het is haast nooit een zij achter het stuur) toch wel meer haast had dan iedereen en dan wat wettelijk toegelaten is. 

Van jou wordt dan verwacht dat je direct naar rechts gaat om de pusher door te laten. En als je dan toch rechts invoegt wanneer het eindelijk kan – je bent tenslotte aan het inhalen – moet meneer doorgaans nog even rakelings langs je linker voorbumper komen strijken of je op een andere manier agressief bejegenen. Als hij al niet van de snelweg moet bij de nakende afrit, die hij nog net haalt door een paar andere automobilisten half van de weg te rijden.

Net nu is ook geconstateerd dat deze bestelwagens (voor bijna 100 procent voorzien van dieselmotoren) in de realiteit veel meer schadelijke stoffen uitstoten dan wordt aangenomen en dan wat wettelijk toegelaten is (tot acht keer meer). De recentste metingen werden in reëel verkeer uitgevoerd door het bekende Nederlandse onderzoeksinstituut TNO, met door henzelf ontwikkelde meetapparatuur (SEMS of Smart Emission Measurement System). Bestelbusjes van acht verschillende merken werden getest en maar één type bleef binnen de normen. 

Als reactie vielen de betrokken constructeurs vanzelfsprekend terug op hun geijkte verdedigingslijn door te stellen dat de tests niet gehomologeerd zijn. Wat uiteraard waar is (bestelwagens worden officieel enkel getest op de rollenbank, zoals personenwagens), maar daardoor zijn de resultaten van reële testen in de praktijk niet minder veelzeggend. En ik kan u verzekeren dat als je ziet hoe in het echt met deze bestellers wordt gescheurd, de resultaten qua uitstoot nog een stuk slechter zullen zijn.

Mijn vraag naar de beleidsmensen kan dan ook niet duidelijk genoeg zijn: voer net zoals voor vrachtwagens een verplichte snelheidsbegrenzing in (bijvoorbeeld bij 120 km/h) en zorg er door een systeem van gesystematiseerde controles voor dat de bestellers zelf niet meer onder een onmenselijke leverdruk kunnen worden gezet door hun bazen. Alleen zo kunnen we dit fenomeen van ‘cowboys van de weg’ een halt toeroepen.