Nostalgie / 100 jaar Spa-Francorchamps: de leukste weetjes (4)

(Lees hier deel 1, deel 2 en deel 3 van onze weetjes over 100 jaar Spa-Francorchamps)

Pendelen over de Raidillon

Tot in 2003 kon je doordeweeks gewoon de Raidillon omhoog rijden, tot dan was de beroemdste bocht ter wereld immers openbare weg. Of toch voor het verkeer dat vanuit Francorchamps richting Malmedy reed, in de omgekeerde richting werd je afgeleid via de Route de l'Ancienne Douane, de haarspeldbocht die tot 1939 deel uitmaakte van het circuit.

Enkel de eind jaren 70 aangelegde nieuwe sectie, tussen Les Combes en Blanchimont, is nooit publiek toegankelijk geweest - althans niet officieel.

Het oude Spa-Francorchamps, zoals het gebruikt werd tot 1978, bestond volledig uit openbare weg, en kan je ook vandaag nog berijden. Volg achtereenvolgens de N62, de N68 en dan via de kombocht van Stavelot de N640 (foto), en je krijgt een exact beeld van waar de gladiatoren van weleer elkaar bekampten.

De snelste moto-GP ooit

De oude variant van het circuit was een van snelste omlopen ter wereld (ovalen exemplaren niet meegeteld). Tot op vandaag blijft het record van de snelste GP voor motoren aller tijden op naam van Spa-Francorchamps; het dateert van...1977. Dat jaar reed Barry Sheene 220,721 km/u gemiddeld op het 14 kilometer lange stratencircuit, op een Suzuki RG 500 die nauwelijks 120 pk produceerde, met banden die zodanig opzwelden dat ze tegen het kader gingen schuren, en een voorvork die hij vlak voor de wedstrijd nog even verstevigd had met een stuk geplooid metaal.

Het was zo goed als de ganse tijd volgas, slechts in 6 bochten moest er vertraagd worden. Daarom gebruikte men zulke lange versnellingsbakverhoudingen dat accelereren uit La Source niet kon zonder de koppeling te laten slippen. Door het relatief beperkte vermogen van de 500 cc-motoren was er geen marge om even wat kalmer aan te doen, ze hadden niet genoeg pk's om een aarzeling goed te maken, waardoor je meteen seconden verloor. Er zat ook niets anders op dan in elkaars zog te rijden, met het voorwiel bijna tegen de uitlaat van de voorligger, om te profiteren van de slipstream. Met immer de blik op uitwijkmogelijkheden, voor het geval de motor van de voorligger zou vastlopen.

In onze extra editie '100 jaar Spa-Francorchamps' vind je een uitgebreide reconstructie van die gedenkwaardige GP van België 1977.

Hoe de emmer overloopt

Het zware ongeval van Jackie Stewart in de GP van België 1966 had grote gevolgen voor de autosport, en dan hebben we het niet over de al bij al lichte verwondingen die de later wereldkampioen F1 opliep in de snelle bocht van Masta. Vooral het feit er in velden en wegen geen hulpdiensten te bekennen waren, en dat hij na veel vijven en zessen wel in het ziekenhuis van Luik geraakte, maar niet nadat de ambulancier ook nog eens verkeerd gereden was, maakten dat de Schot zich ging inzetten voor veiligere en beter omkaderde circuit. Dat zette in de loop der jaren een reeks maatregelen in gang die vandaag maken dat zware ongevallen nauwelijks nog letsels opleveren in de autosport.

Zeggen dat het ongeval het begin van het einde was voor het oude Spa-Francorchamps, is dan weer te kort door de bocht. Jazeker, er waren veel en zware ongevallen, vaak zelfs met dodelijke afloop. Een factor de echter vaak over het hoofd gezien wordt, is dat er ook mensen woonden langs de baan, en dat die er niet allemaal even blij mee waren dat meerdere weekends per jaar de baan werd afgesloten en dat er plots razende racewagens voor hun stoep passeerden.

Een verslag van de grote prijs van 1962 maakt bijvoorbeeld melding van volgend incident: 'tijdens de vrije trainingen reed Graham Hill met een snelheid van 230 km/u toen hij voor zich een boerin met een emmer water de baan zag oversteken. Later zou hij vernemen dat zij dat regelmatig deed, omdat ze vond dat dat haar goed recht was. Gelukkig aarzelde ze deze keer en keerde halverwege om. Maar goed ook, zoniet had dit het einde betekend voor Hill, de boerin, de BRM en de emmer water.'

Koop onze extra editie '100 jaar Spa-Francorchamps' (150 pagina's) in de krantenwinkel of via onze webshop.