Nostalgie / Vintage - Mazda RX-8, Markant model

Niet dat hij in zoveel tienerkamers aan de muur hangt als poster, maar toch zet de RX-7 al sinds 1979 liefhebbers en kenners aan het dromen. Deze sportieveling met raszuivere lijnen blijft nochtans relatief toegankelijk... vanuit financieel oogpunt dan toch. Het is namelijk geen sinecure om er eentje te vinden. In het begin van de jaren 2000 verzekerde de derde generatie het voortbestaan van een model dat altijd een beroep had gedaan op de zo bijzondere rotatiemotor. De unieke Mazda was toen al uitermate populair door de Gran Turismo-games gewijd aan Japanse monsters, en in de tuningwereld met de Fast and Furious-saga.

Hij mocht zijn entree dan ook onder geen beding missen, temeer omdat concurrent Nissan een afstammeling van de mythische ‘Z'-familie in de aanbieding had. Het lijnenspel van de RX-7 ‘FD’ uit 1992, die nog steeds werd verkocht in Japan, was een toonbeeld van biodesign en is tot op vandaag een van de meest mythische modellen uit de Japanse autogeschiedenis. Dat was ook de constructeur uit Hiroshima niet ontgaan, en hij toonde zich dan ook van zijn meest originele kant voor de opvolger. De voornaamste – maar niet de enige – bijzonderheid van dat model schuilt opnieuw onder de motorkap: de RX-8 is tot dusver het laatste seriemodel dat gebruikmaakte van een wankelmotor.

Geen echte coupé

De RX-8 heeft een unieke lijn. Aan de buitenkant onderscheidt hij zich van zijn concurrenten met prominent gewelfde vleugels die in het geval van de prefaceliftversies uitlopen in zijdelingse luchtinlaten, en een V-vormige snuit met onderaan een grote mond zoals bij een competitiewagen van enkele decennia geleden. Zijn lijnenspel oogt zuiver en ademt een en al sportiviteit. Je zou kunnen zeggen dat hij het beste van twee extremen verenigt. Hij accentueert zijn vormen zoals dat in mangastrips gebeurt, maar wordt nooit vulgair. Onbestemd, zegt u? Nochtans moet het beste nog komen.

Coupé of berline? Dat laten we aan uw oordeel over... De lijn is erg dynamisch en gedrongen en heeft alle stijlelementen van een coupé. Anderzijds is het dak achteraan licht verhoogd en herinnert de achterruit die doorloopt op de flanken, aan de jaren vijftig... De RX-8 beschikt over zogeheten suicide doors, die achteraan scharnieren en die in gesloten toestand als middenstijl fungeren. De typische vijfspaakvelgen uit de jaren 2000 vervolledigen de geslaagde esthetiek als een soort van ‘best of’ van wat de automobiel te bieden had.

Ook het interieur blijft niet achter, en neemt net als de buitenkant heel wat stijlelementen van de conceptcar RX-Evolve over, die vier jaar eerder was voorgesteld. De kuipstoelen verwijzen net als veel andere elementen naar de driehoekige rotors van de motorarchitectuur. Een grote middentunnel met randen in gepolijst aluminium doorkruist het interieur en maakt de RX-8 tot een echte 2+2.

Ook geen zuigers

Onder zijn verleidelijke lijnen schuilt een kleine 1,3-litermotor, die echter heel wat te bieden heeft: het gaat namelijk om een wankelmotor met drie verbrandingskamers, twee driehoekige rotors en een cilinderinhoud van 2 keer 654 cc. NSU en Citroën hadden zich eerder al aan het project gewaagd, maar zonder succes: de eerste heeft de handdoek in de ring geworpen, terwijl de tweede alles in het werk heeft gesteld om zoveel mogelijk bestaande exemplaren terug te kopen en te vernietigen. Deze architectuur, die op papier alleen maar voordelen leek te hebben, zeker in dit downsizingtijdperk, kampte namelijk met een groot probleem: zijn verbruik. Nochtans heeft Mazda getracht de motor te veralgemenen naar heel zijn gamma.

Later gebruikte Mazda de wankelmotor enkel nog voor de autosport, waar hij zijn sporen verdiende met onder meer een zege in de 24 Uren van Francorchamps (1981) en die van Le Mans (1991). In tegenstelling tot de RX-7 had de RX-8 een puur atmosferische krachtbron. Deze Renesis-motor, die volledig door Mazda werd ontwikkeld, was verkrijgbaar in twee uitvoeringen: een basisversie met 192 pk en een High Power-versie met 231 pk. Niet slecht gezien zijn kleine inhoud. Je moet echter de cilinderinhoud verdubbelen om het overeenkomstige equivalent van een zuigermotor te verkrijgen. Het koppel speelt niet in zijn voordeel (211 Nm bij 5.500 o/m voor de versie met 231 pk) maar de zesversnellingsbak kwijt zich uitstekend van zijn taak. De typische klank van de rotatiemotor zet elke bestuurder aan om de rode zone op te zoeken tot een geluidssignaal bij 9.000 o/m je uitnodigt om een hogere versnelling in te schakelen.

Levendig

De kleine motor biedt een groot voordeel qua gewicht: de RX-8 zet slechts 1.345 kilogram op de weegschaal, terwijl dat de Nissan 350Z 200 kilo zwaarder is. En dat is nog niet alles: met zijn opstelling centraal voorin garandeert hij een ideale gewichtsverdeling. De RX-8, die net als zijn voorgangers op de achterwielen wordt aangedreven, beschikt over een Torsen-sperdifferentieel. Kortom, alle ingrediënten voor een hoogstaand rijplezier zijn aanwezig... Het evenwicht flirt met de perfectie en hij laat zich gemakkelijk zijwaarts door een bocht sturen zonder dat je hem op een foutje kunt betrappen. Hij plooit zich naar al je wensen. Alleen jammer dat de elektrische stuurbekrachtiging het contact met de erg levendige voortrein in de kiem smoort.

De jaren 2000 vormden echter ook het startschot voor de veralgemening van allerhande rijhulpsystemen en dat heeft zo zijn gevolgen... Bovendien was de RX-8 een GT en wie GT zegt, denkt aan comfort. Ondanks zijn waanzinnige karakter, toonde hij zich erg beschaafd en comfortabel bij dagelijks gebruik en was er van een ‘stamp in de rug’ geen sprake. Gelukkig doet de Japanner geen toegevingen op het vlak van rijplezier.

De ondergang

Bij gebrek aan succes werd de RX-8 werd in 2012 definitief afgevoerd (bij ons al in 2010). Ook zijn dorst en de vermaledijde milieuregels (een CO₂-uitstoot van 299 g/km helpt natuurlijk niet) droegen bij tot zijn ondergang. Men zegt wel eens dat een auto zich van markt vergist. In dit geval moeten we eerder zeggen dat hij zich van planeet of van tijdperk heeft vergist. Toch vond hij tal van liefhebbers in Engeland bijvoorbeeld, waar vandaag nog steeds heel wat exemplaren verkrijgbaar zijn tegen een (erg) lage prijs. Reken op 2.000 euro of zelfs minder als een wat hogere kilometerstand en het rechts geplaatste stuur je niet afschrikken. Bij ons beginnen de prijzen bij 2.500 euro en ben je al snel 6.000 tot 7.000 euro kwijt voor een mooi exemplaar.

Aangezien het model erg in trek was bij tuners en vroegtijdig werd begraven, moet je wel uitkijken voor weinig oordeelkundige aanpassingen en nonchalance bij het onderhoud... Of voor eigenaars die hem de sporen gaven wanneer de motor nog niet op temperatuur was. Dat is al niet gezond voor een klassieke motor, maar nog veel schadelijker voor een rotatiemotor. In tegenstelling tot wat beweerd wordt, verbruikt een motor in goede staat geen olie, tenzij bij toerentallen van meer dan 4.000 o/m, om de verbrandingskamers te smeren.

De RX-8 is een gewild collector’s item maar je moet hem verdienen. Ben je echter bereid om al deze toegevingen te doen om hem zo lang mogelijk in leven te houden, dan betaalt hij je terug met een onklopbare verhouding glimlach per kilometer.