Ecologie / CO2-doelstellingen: gewichtsverlies als juiste oplossing?

We berichtten er onlangs nog over: de CO2-emissies van de transportsector zijn weer aan het stijgen sinds 2017 na een constante daling van enkele jaren. De reden? De afkeer voor diesel en het steeds grotere marktaandeel van SUV’s die zwaarder en minder aerodynamisch zijn, waardoor ze meer verbruiken. Als gevolg daarvan zijn de Europese doelstellingen van gemiddeld 95 g/km tegen 2021 steeds meer buiten bereik. Om een idee te krijgen: in België is de gemiddelde CO2-uitstoot van 115,8 g/km in 2017 naar 119,1 g/km gestegen in 2018.

Gewicht als oplossing

France Stratégie – een studie- en prospectieorganisatie dat overheidsbeleid en -voorstellen evalueert – heeft een studie gepubliceerd over deze problematiek. Het stelt voor om een belastingheffing in te voeren die het gewicht van auto’s meerekent. Minder gewicht betekent minder verbruik en uitstoot, en dus minder belastingen.

Welk middel is juist?

Het is duidelijk dat gewicht en verbruik nauw met elkaar verbonden zijn. En dat deze variabele een hefboom zou kunnen zijn. Aan de andere kant zouden de overheden ook de aerodynamica moeten belasten (en dus vooral de SUV’s) en tegelijkertijd hybrides en elektrische wagens bevoordelen. Het Noorse voorbeeld is interessant: het aandeel diesel is er gedaald van 80% naar 20% in 8 jaar tijd (2010-2018), simpelweg omdat de overheid kopers van elektrische wagens heeft bevoordeeld. Daardoor is de gemiddelde CO2-uitstoot er gedaald naar ongeveer 73 g/km! Maar ook al lijkt deze aanpak ideaal op papier, mag er niet vergeten worden dat deze transitie veel geld heeft gekost aan de Noorse overheid, en dus aan de gemeenschap. We zijn er niet zeker van dat groene auto’s massaal subsidiëren wel de juiste oplossing is. Want de echte oplossing bestaat uit een volledig nieuwe aanpak van het gebruik van en de transportmiddelen zelf.

Welke logische aanpak?

De Noorse belastingheffing gebruikt het gewicht als criterium om zware en dus vervuilende auto’s te bestraffen. Maar een elektrische wagen die 2,5 ton weegt met een zware batterij van 100 kWh wordt daarentegen niet belast. Ook het elektrisch verbruik is verbonden met het gewicht, ook al beweert Noorwegen dat 85% van zijn elektriciteitsproductie groen is (voornamelijk waterkracht).

France Stratégie heeft deze realiteit gelukkig wel begrepen. De organisatie raadt dus aan om auto’s van meer dan 1,3 ton zwaarder te belasten. Wat dus betekent dat heel erg veel auto’s belast zullen worden: de drempel ligt op het niveau van een Renault Clio, en dan nog eentje zonder al te veel uitrusting. Zelfs de volledig elektrische Honda e toont 1,5 ton op de weegschaal, terwijl hij maar een zeer bescheiden batterij (35,5 kWh) meezeult. Maar France Stratégie geeft ook aan dat te zware EV’s – bijvoorbeeld de Tesla’s of de e-trons – ook belast zouden moeten worden. Wat effectief rechtvaardiger zou zijn.