Nostalgie / Wist je nog? Fiat is een 500 vergeten

Het had begin maart een van de grote premières op het autosalon van Genève moeten worden: de nieuwe en volledig elektrische 500. Zodra de coronastorm is gaan liggen, zullen we kunnen kennismaken met wat Fiat de 'derde generatie' noemt van zijn ondertussen best wel iconisch geworden familie stadswagens.

Topolino

De tweede generatie is volgens die redenering de in 2007 gelanceerde en tot vandaag in zowat heel Europa en zelfs Noord-Amerika bijzonder populaire 500. De eerste was het modelletje dat de nu zo fel geplaagde Italianen 63 jaar geleden mobiliteit en dus vrijheid en blijheid bracht. Juist ja, in Vlaanderen ook wel bekend als het 'bolleke' en natuurlijk ook als het favoriete transportmiddel van Markske in F.C. De Kampioenen.

We zijn helemaal mee en ook wel fan van die leuke klassieker, alleen was dat hoegenaamd niet de eerste generatie 500 – of in elk geval niet de eerste Fiat met de naam 500. Van 1936 tot 1955 bestond er namelijk ook al een 500. Met de bijnaam Topolino, Italiaans voor 'kleine muis' en ook de lokale naam van Mickey Mouse.

Sneller bergaf

Toen dat autootje werd gelanceerd, was het zowat ’s werelds kleinste vierwieler. Het ding was amper 3,16 meter lang en 1,28 meter breed en woog slechts 550 kilo – de 500 Topolino had dan ook maar twee "echte" zitplaatsen. Al wordt wel verteld dat je er ook tot vier en zelfs vijf personen in kreeg.

De aandrijving gebeurde via de achterwielen, maar de motor zat wel voorin. Een amper 569 cc 'grote' viercilinder was dat, met in de begindagen 13 pk. Goed voor een topsnelheid van 85 km/u, of iets meer bergaf en met de wind in de rug.

Met oprolbaar dak

In feite zou je de Topolino met wat goede wil een Smart Fortwo avant la lettre kunnen noemen. Naast de gesloten tweedeurs kon je namelijk ook kiezen voor een variant met oprolbaar stoffen dak, zoals wel meer autootjes van toen dat hadden. Er was ook een langere bestelversie en met de lancering van het model B in 1948 kwam er ook een heuse break met een achterbankje en een extra deur achterin, 500 B Giardiniera gedoopt.

Aanvankelijk kwam die break er alleen als zogenoemde woodie, met net als enkele Amerikaanse voorbeelden flink wat hout op de flanken. In 1949 volgende nog een model C met wat uiterlijke wijzigingen, in 1955 ruimde de eerste 500 eindelijk plaats voor de aanzienlijk grotere en ruimere 600, deze keer met de motor achterin. Qua design zou die Fiat ook model staan voor de nieuwe en weer wat kleinere 500 die enkele jaren later werd gelanceerd.

Ook als Simca

Dat model heette toen Nuova 500, vreemd dus dat de Italianen dat autootje nu als de allereerste 500-generatie zien. En nochtans, van zijn voorganger werden een voor die tijd best wel indrukwekkende 520.000 exemplaren verkocht. Plus nog een flink aantal als Simca 5 en 6, want die constructeur had een licentie om het Italiaanse succesnummer onder de eigen merknaam in Frankrijk te bouwen. Voor de volledigheid, de… tweede 500 zou tot 1975 in productie blijven en bijna 3,9 miljoen klanten gelukkig maken.