In januari 2024 was er nog enige politieke hoogspanning binnen de federale regering rond het zogenoemde VAA. Dat Voordeel van Alle Aard, de basis waarop bedrijfsautorijders worden belast voor het privégebruik dat ze van hun wagen maken, dreigde in 2024 namelijk fel te stijgen. Dat komt omdat de berekeningsformule voor die VAA-bijdrage de uitstoot van de bedrijfswagen in kwestie verrekent in verhouding tot de gemiddelde uitstoot van alle nieuw ingeschreven auto’s in België in het voorgaande jaar – in dit geval 2023 dus.
Terwijl de uitstoot van een bepaalde benzine- of dieselauto vanzelfsprekend niet daalt, is dat voor de gemiddelde uitstoot van het wagenpark wél zo nu de elektrische (bedrijfs)wagen aan terrein wint. Het gevolg is dan ook dat het verschil tussen de uitstoot van een firmawagen met een verbrandingsmotor en het totale gemiddelde elk jaar groter wordt, waardoor het te hanteren percentage van de fiscale cataloguswaarde voor de bepaling van de VAA-bijdrage elk jaar stijgt.
Van NEDC naar WLTP
Tot 2023 was de toename van dat verschil beperkt, waardoor het VAA elk jaar slechts licht steeg. Met de opkomst van de elektrische auto dreigde het VAA voor 2024 echter plots veel hoger uit te vallen. Zo zou de maandelijkse VAA-bijdrage voor een BMW X1 met een dieselmotor bijvoorbeeld stijgen van 269 euro per maand in 2023 naar 319 euro in 2024 – een toename van bijna 20 procent, die erg ongelegen kwam in een verkiezingsjaar. Minister van Financiën Van Peteghem moest dus op zoek naar een oplossing.
Die werd gevonden door voor de berekening van de gemiddelde uitstoot van het Belgische wagenpark (de referentiewaarde) af te stappen van de tot dan gehanteerde NEDC-uitstootcijfers. Voor nieuwe auto’s wordt al sinds 2021 namelijk geen NEDC-waarde meer berekend door de constructeurs, waardoor die modellen ook niet in dat referentiegemiddelde werden opgenomen. Dat is nu veranderd: voor auto’s die geen NEDC-, maar wel een WLTP-waarde hebben, wordt die laatste gehanteerd in de berekening.
Omdat de WLTP-uitstootcijfers hoger liggen dan de NEDC-cijfers, hebben ze als voordeel dat het WLTP-gemiddelde van de vloot een hoger cijfer geeft dan het NEDC-gemiddelde. Dat zorgt er natuurlijk voor dat de uitstoot van de firmawagen in kwestie minder fel afwijkt van die (WLTP-)referentie-uitstoot dan wanneer opnieuw de oude NEDC-waarde gebruikt zou worden. Op die manier kon de stijging voor 2024 dus afgewend worden en is er in dit verkiezingsjaar geen significante impact op het nettoloon van wie met een bedrijfswagen met een verbrandingsmotor rijdt. Zo steeg de VAA-bijdrage voor diezelfde BMW X1-diesel slechts naar 277 euro per maand, wat neerkomt op een toename van amper 3 procent. Over alle bedrijfswagens heen steeg de belasting op het VAA met 5 à 10 procent.
Eenmalige kunstgreep
Die oplossing van 2024 is helaas niet meer bruikbaar in 2025. Aangezien voor de gemiddelde uitstoot nu al teruggegrepen wordt naar de WLTP-norm, is dat kruit al verschoten en is een stijging van het VAA voor auto’s met een verbrandingsmotor in 2025 onvermijdelijk. Want ook de WLTP-uitstoot daalt natuurlijk verder mee met de elektrificering van het wagenpark, met steeds meer elektrische bedrijfswagens en ook meer elektrische auto’s bij particulieren, door onder meer de Vlaamse EV-premie. Daardoor dreigt in januari volgend jaar een koude douche voor bestuurders van bedrijfswagens met een benzine- of dieselmotor.
De aanzienlijke stijging van het VAA die voor 2024 op de valreep ontweken werd, zal dan niet meer te vermijden vallen. Meer nog, het verschil tussen de uitstoot van hun auto en het (WLTP-)gemiddelde voor 2024 zal van dien aard zijn dat de VAA-toename zelfs nog een stuk hoger zal uitvallen dan de voor 2024 vermeden 15 tot 20 procent: de CO2-referentiecoëfficiënt zou volgend jaar 30 tot 40 procent lager kunnen liggen dan nu, zo horen we bij consultancybedrijf E&Y en leasingmaatschappij Arval.
Dat zou een aanzienlijke stijging van het maandelijks belastbare bedrag betekenen en bij heel wat bestuurders tot een daling van hun nettoloon leiden. En aangezien we na de afgelopen verkiezingen wellicht gedurende een hele periode met een federale regering in lopende zaken zullen zitten, ziet het er niet naar uit dat er in januari 2025, wanneer het probleem acuut wordt, een nieuwe regering zal klaarstaan met een oplossing.
Bij dit alles ontspringen bestuurders van (fiscaal ‘echte’) plug-inhybrides en elektrische auto’s de dans: voor hen wordt de VAA-bijdrage berekend op basis van 4 procent van de fiscale cataloguswaarde en is de referentie-uitstoot niet van toepassing. Het probleem van het stijgende VAA zal dan ook voor een steeds kleinere groep acuut zijn, al spreken we toch nog altijd over een geschatte 250.000 tot 300.000 bestuurders die getroffen zouden worden.
Dit artikel verscheen eerder in de gratis AutoGids-bijlage "Special Fleet & Leasing".
BLIJF OP DE HOOGTE VAN HET LAATSTE AUTONIEUWS!
Nieuwe modellen, tests, advies, exclusieve evenementen! Het is gratis!
Nieuws
