Opinie / Inbox - François Mazure: Onze oudjes

Tijdens mijn reizen naar de vier windstreken van de planeet kwam ik geregeld afgedankte voertuigen van bij ons tegen. Ik heb al TEC-bussen gezien in de straten van Iași in Roemenië. En MIVB-bussen in Cuba. Maar ik heb vooral de meest uiteenlopende Belgische voertuigen gezien in West-Afrika, met name in Benin, en ook in Rwanda en Congo. Onze Europese voertuigen zijn in alle hoeken van de wereld te vinden en dat roept vragen op. Neem nu het voorbeeld van Benin. Daar zag ik hectares en hectares volgestouwd met auto’s uit de Verenigde Staten, Canada en Europa. En in de haven van Cotonou kwam ik een voertuig tegen uit Belgrade, een deelgemeente van Namen, vlak bij mij thuis. De eigenaar, die na mijn verslag contact met mij opnam, was verbaasd zijn auto op tv te zien… Via de haven van Cotonou worden jaarlijks een half miljoen voertuigen ingevoerd. Rond die import is daar een hele economie opgebouwd, met tienduizend jobs, en zelfs honderdduizend indirecte banen die eraan verbonden zijn. Het gaat om buitengewone monteurs die alles kunnen repareren, zelfs de elektronica. Ik heb voertuigen gezien die echt helemaal ‘total loss’ waren voordat ze ginder werden hersteld.

Indrukwekkend… maar er schuilt wel een echte hypocrisie in dit systeem. Veel auto’s komen aan zonder katalysator. Dat dure onderdeel wordt in Europa doorgaans verwijderd voordat de auto wordt verscheept, omdat het in veel Afrikaanse landen toch niet verplicht is. Wat betekent dat deze auto’s ter plaatse meer vervuilen. En omdat ze al wat ouder zijn, stoten ze er behoorlijk wat broeikasgassen uit, die bijdragen tot de wereldwijde opwarming van de aarde. Maar de vervuiling is niet het enige probleem. Wanneer voertuigen van slechte kwaliteit worden verscheept, zonder technische controle, is het risico op ernstige ongevallen ter plaatse veel groter. Resultaat? Afrika is het continent met de meeste verkeersdoden ter wereld, vanwege ook het grootste aantal gevaarlijke voertuigen.

De recuperatie van onze tweedehandsauto’s is van vitaal belang voor bepaalde regio’s.

Ik denk niet dat deze export verboden moet worden. De recuperatie van onze tweedehandsauto’s is van vitaal belang voor bepaalde regio’s. Meer nog: ze zijn van kapitaal belang voor de economische ontwikkeling ginder. Lokale handelaars en ambachtslieden hebben goedkope voertuigen nodig. Er zou wel een reglementering met een technische controle moeten komen. En dat kan perfect; Nederland heeft plannen in die zin, omdat onze noorderburen zich bewust zijn van het feit dat de meeste verscheepte voertuigen (veel) te oud zijn en niet eens meer op onze wegen mogen rijden. Ook in Afrika hebben sommige landen, zoals Marokko en Mauritius, al een restrictiever invoerbeleid ingesteld. Daardoor hebben zij toegang gekregen tot modernere voertuigen in betere staat, en desondanks nog altijd voor betaalbare prijzen. Maar het gaat in de eerste plaats om ónze verantwoordelijkheid. We kunnen niet zomaar alles verkopen. Het is belangrijk om in Afrika, of elders, een tweede leven te kunnen geven aan auto’s die goedkoop zijn, maar wel nog in goede staat verkeren. De rest moet hier worden schoongemaakt en gerecycleerd.