Met de opening van een tweede, en binnenkort een derde, waterstofstation in België is het mogelijk om dagelijks met een brandstofcelauto te rijden op onze wegen, met name de Hyundai Nexo en de Toyota Mirai, met wat minder stress over de autonomie. Op voorwaarde dat, natuurlijk, je niet te ver van de tankstations afwijkt en dat ze in werking zijn. Naast dit logistieke aspect, dat de zeldzaamheid van FCEV’s verklaart, wat is deze technologie waard op de weg? Een demonstratie.
Achter het stuur
Op zich is rijden met een FCEV gelijkaardig als met een elektrische wagen: een stille werking (hoewel de Toyota Mirai soms fluit), vlug optrekken dankzij de onmiddellijke beschikbaarheid van het koppel en ‘one-pedal’ rijden dankzij de regeneratie. We moeten toegeven dat de chemische "fabriek" die de brandstofcel en de reservoirs (in versterkte composiet) uitmaken, de auto verzwaren, zij het minder dan batterijen van een klassieke elektrische auto. Bovendien neemt de waterstof plek in, ook al is hij gecomprimeerd tot 700 bar (dichtheid van 42 kg/m³). En daarbij is het vaak het koffervolume dat eronder moet lijden. Op vlak van autonomie haalt de Hyundai Nexo meer dan 550 km tussen twee waterstoftankbeurten. Het reële verbruik ligt op ongeveer 1,1 kg/100 km voor de Koreaan. 1 kg H2 kost €9,99 in België, dat komt neer op ongeveer €11/100 km. Ongeveer hetzelfde als een diesel die 7,3 l/100 km verbruikt.
Tanken
Voorlopig heeft België slechts 2 waterstofstations: een in Zaventem en een andere in Halle. Colruyt, eigenaar van de site in Halle, gaat nog een punt openen in Wilrijk, vlakbij Antwerpen, dit jaar in 2019. Er is ook een project opgestart voor een station in Luik, beheerd door de luchthaven. Iedereen die ooit een brandstofcelwagen heeft getest op onze wegen zal het je zeggen: het station in Zaventem van Air Liquide is nauwelijks betrouwbaar. En als het werkt, levert het slechts een paar honderd gram per keer op. De operatie moet dus enkele keren herhaald worden om de 5 kg of meer van de tanks te vullen. Halle is daarentegen prima. Je kan jouw bankkaart gebruiken, het vulpistool detecteert de juiste druk en eenmaal vergrendeld, na de typische fluitende geluidjes van een tankbeurt met waterstof, doet het materiaal zijn werk goed. In minder dan 5 minuten kan je minstens 500 km rijden. Cool!
Reizen met een F-Cell
In Europa, Frankrijk, Spanje en het Verenigd Koninkrijk, is het netwerk aan tankstations voorlopig nog zeer gefragmenteerd. Duitsland, Oostenrijk, Nederland, Zwitserland en de Scandinavische landen worden beter voorzien. De kampioen in alle categoreën is Denemarken met een vijftiental pompen. Er zijn nog twee ‘H2 friendly’-regio’s in de wereld: Californië en Japan. Gebieden buiten Europa waar Honda zijn FCEV-modellen aanbiedt. Op ons continent is het niet de moeite om een reis door Europa op waterstof in te plannen. De landen in het oosten hebben amper een station. Hetzelfde in Portugal. Wat Italië betreft, enkel het noorden van het land wordt voorlopig gedekt. Maar dit zou in de loop van de jaren moeten verbeteren. Daarbij heeft Mercedes een idee gekregen. De GLC F-Cell beschikt over een oplaadbare batterij met een autonomie van 50 km. Het is dus een plug-in hybride op waterstof. Tussen de pompen of voor kleine dagelijkse ritten kan de auto gewoon aangesloten worden op een stopcontact of een laadpaal. Maar deze auto is nog niet beschikbaar in België.
Water
En de vervuiling van dat alles? In gebruik stoot de auto enkel waterdamp uit. De elektriciteit die nodig is voor de motor wordt ontwikkeld in de auto dankzij een elektrochemische reactie tussen de waterstof vanuit de reservoirs en de zuurstof van de atmosfeer. De residu’s geven H2+O=H2O (naast elektriciteit), dus er komt enkel water of waterdamp vrij bij de uitlaat. Dat kan je zien bij het uitzetten van de motor, met een klein wit wolkje die achteraan ontsnapt, en op de grond van de parkeerplek ligt er ook soms een kleine plas. En wanneer er flink gas wordt gegeven, giet de brandstofcel een beetje water op de voorruit.
Koolstofarm
Het gebruik is vrij van schadelijke gasemissies, maar de productie van waterstof is nog niet altijd schoon. Het kan worden ontwikkeld bij methaanhervorming, wat CO2 (en CO) uitstoot. De elektrolyse van water is ‘properder’, maar daar is er elektriciteit voor nodig! Het station van Halle, bijvoorbeeld, produceert zijn waterstof ter plekken met hernieuwbare energie. Net als een koolstofarme unit van Air Liquide in Denemarken. Dat is nog een voordeel, het is niet nodig om waterstof naar het tankpunt te transporteren. Het kan theoretisch zelfvoorzienend werken. En nieuwe oplossingen, zoals een ontwikkeling van de KU Leuven op basis van vocht in de lucht, doen hopen op een goede ecologische prestatie in de toekomst.
Gevaar?
Wanneer we spreken over een waterstofauto, na de vraag over tanken en de ecologie, gaat de volgende zorg meestal over het gevaar. Velen onder ons denken aan de beelden van de explosie van de Hindenburg-zeppelin op 6 mei 1937 door zijn waterstof. Deze catastrofe heeft snel geleid tot het einde van de grote zeppelins op waterstofgas. De ingenieurs zijn zich bewust van de risico’s en hebben een reeks van veiligheidsmaatregelen in werking gesteld tegen branden en explosies, zowel in de voertuigen als in de stations. Bij die laatsten is het nodig om het systeem te vergrendelen en weg te stappen van het vulpistool om het tanken in gang te steken via een knop. Het systeem kalibreert alles en is ontworpen om oververhitting te voorkomen. Het is streng verboden om te roken en een GSM te gebruiken tijdens het tanken (zoals bij een gewone benzinepomp). Op zich is benzine ook even gevaarlijk en ontvlambaar.
Conclusie
De Toyota Mirai en de Hyundai ix35 FCEV hebben de waterstofauto op onze markt geïntroduceerd. Er is net een nieuwe mijlpaal bereikt met de Hyundai Nexo. Toegegeven, die kost ongeveer €75.000. Maar aan die prijs heb je nog steeds een grote, comfortabele en moderne SUV met een eigen stijl. In Vlaanderen is er een klein belastingvoordeel voor zij die het avontuur aangaan. Dagelijks gebruik in een straal van 200 km rond Brussel, en binnenkort Antwerpen, is goed mogelijk (met dank aan Colruyt via DATS24 om het aan te durven). Heen en terug naar Luxemburg is gewaagder, maar mogelijk. En om naar Amsterdam, Parijs of Frankfurt te gaan is het nodig om zich te informeren over de beschikbaarheid van tankpunten. Om naar Londen te gaan is waterstof verboden in de Eurotunnel! De trein blijft dan nog over, tenminste tot 2025 wanneer het netwerk aan waterstofstations zeker uitgebreider zal zijn…
BLIJF OP DE HOOGTE VAN HET LAATSTE AUTONIEUWS!
Nieuwe modellen, tests, advies, exclusieve evenementen! Het is gratis!